Άφθες στο στόμα: Αιτίες, θεραπεία και πρόληψη

Οι άφθες στο στόμα είναι ένα συχνό και ενοχλητικό πρόβλημα που επηρεάζει πολλούς ανθρώπους. Πρόκειται για μικρές, επώδυνες πληγές που εμφανίζονται στη στοματική κοιλότητα, προκαλώντας δυσφορία και επηρεάζοντας την καθημερινότητα. Αν και δεν είναι μεταδοτικές, μπορούν να δημιουργήσουν δυσκολίες στην ομιλία, το μάσημα και την κατάποση. Ποιες είναι οι αιτίες που τις προκαλούν, πώς μπορούν να θεραπευτούν και ποιες ομάδες ανθρώπων είναι πιο ευάλωτες σε αυτές;

Άφθες στο στόμα: Αιτίες και παράγοντες κινδύνου

Η ακριβής αιτία για τις άφθες δεν είναι πλήρως κατανοητή, αλλά αρκετοί παράγοντες μπορεί να συμβάλλουν στην εμφάνισή τους:

• Τραυματισμός: Δάγκωμα της γλώσσας ή του εσωτερικού των μάγουλων, υπερβολικό βούρτσισμα, ή ερεθισμός από ορθοδοντικές συσκευές.
• Διατροφικές ελλείψεις: Έλλειψη σιδήρου, φυλλικού οξέος και βιταμίνης Β12.
• Άγχος και κόπωση: Η ψυχολογική πίεση και η κούραση έχουν συνδεθεί με την εμφάνιση άφθεων.
• Ορμονικές αλλαγές: Εμφανίζονται συχνά σε γυναίκες κατά την έμμηνο ρύση ή την εγκυμοσύνη.
• Αλλεργίες και τροφές: Ορισμένες τροφές, όπως τα εσπεριδοειδή, οι ξηροί καρποί και η σοκολάτα, μπορεί να επιδεινώσουν ή να προκαλέσουν άφθες.
• Ανοσολογικές διαταραχές: Ορισμένες αυτοάνοσες καταστάσεις, όπως η κοιλιοκάκη και η νόσος του Crohn, σχετίζονται με τις άφθες.

Άφθες- Συμπτώματα

Οι άφθες εμφανίζονται ως μικρές, στρογγυλές ή οβάλ πληγές με λευκό ή κιτρινωπό κέντρο και κόκκινο περίγυρο. Συνοδεύονται από πόνο, ο οποίος μπορεί να επιδεινώνεται κατά την κατανάλωση όξινων ή πικάντικων τροφών.

Θεραπεία και αντιμετώπιση

Παρόλο που οι άφθες συνήθως επουλώνονται μόνες τους μέσα σε 1-2 εβδομάδες, υπάρχουν τρόποι να μειωθεί ο πόνος και να επιταχυνθεί η ανάρρωση:

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

Κύστη στα νεφρά: Πότε είναι ακίνδυνη και πότε χρίζει προσοχής

• Τοπικά Αναισθητικά: Γέλες ή στοματικά διαλύματα με βενζοκαΐνη βοηθούν στην ανακούφιση του πόνου.
• Αντισηπτικά διαλύματα: Στοματικές πλύσεις με χλωρεξιδίνη ή σόδα βοηθούν στην απολύμανση.
• Φυσικές θεραπείες: Το μέλι, το χαμομήλι και η αλόη βέρα έχουν αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες.
• Αλλαγές στη διατροφή: Αποφυγή όξινων και πικάντικων τροφών, καθώς και αύξηση της πρόσληψης βιταμινών.

Πότε να ανησυχήσετε

Αν και οι περισσότερες άφθες είναι ακίνδυνες, απαιτείται ιατρική εξέταση εάν:

• Οι πληγές επιμένουν για περισσότερο από τρεις εβδομάδες.
• Είναι εξαιρετικά επώδυνες ή επαναλαμβανόμενες.
• Συνοδεύονται από πυρετό ή άλλα συστηματικά συμπτώματα.

Ποιες ομάδες είναι πιο ευπαθείς

• Άτομα με εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα
• Γυναίκες σε περίοδο ορμονικών αλλαγών
• Άτομα με χρόνιες ασθένειες (όπως διαβήτης ή αυτοάνοσα νοσήματα)
• Παιδιά και έφηβοι που βιώνουν έντονο άγχος

Η πρόληψη περιλαμβάνει σωστή στοματική υγιεινή, υγιεινή διατροφή και διαχείριση του άγχους. Εάν οι άφθες επιμένουν, η συμβουλή ενός ειδικού είναι απαραίτητη για τη διερεύνηση πιθανών υποκείμενων αιτιών.