Ανακατεύουν την τράπουλα στα επιδόματα – Ποιους πετάνε εκτός

Σύμφωνα με τη νέα τακτική, το μισό ποσό δίνεται με μετρητά στον τραπεζικό λογαριασμό, ενώ το άλλο μισό… πάει φορτωμένο σε μια προπληρωμένη κάρτα. Αυτή η κάρτα δεν κάνει για αναλήψεις πέρα από συγκεκριμένο όριο – αλλά «δουλεύει» κανονικά στα σουπερμάρκετ και τα φαρμακεία.

Επιστροφή στο παρελθόν, αλλά με άλλο περιτύλιγμα

Το σενάριο δεν είναι καινούριο για παλιούς παρατηρητές. Το 2017 είχε δοκιμαστεί κάτι παρόμοιο, όταν μέρος του ΕΚΑΣ καταβαλλόταν μέσω κουπονιών ή ειδικών καρτών. Η διαφορά σήμερα είναι πως η νέα αυτή δομή επιχειρεί να είναι πιο οργανωμένη, πιο «έξυπνη» και φυσικά, πιο ελεγχόμενη. Κοινός στόχος; Να μην πηγαίνουν τα χρήματα σε κατανάλωση πολυτελείας αλλά σε ανάγκες πρώτης γραμμής.

Μία κάρτα, πολλές παροχές

Με τις νέες ρυθμίσεις του υπουργείου Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας, δεν υπάρχει πια διασπορά στις παροχές. Όλα συγκεντρώνονται σε μία κάρτα, κάτι σαν πολυεργαλείο για τον πολίτη. Με αυτή μπορεί κανείς να αγοράσει βασικά αγαθά είτε φυσικά είτε ψηφιακά, αρκεί να γίνεται η αγορά από έμπορο με POS ή από online καταστήματα – όχι όμως να «τραβήξει» μετρητά όπως παλιά.

Ποια επιδόματα μπαίνουν στο νέο σύστημα

Η κάρτα αυτή φιλοξενεί πλέον πολλές μορφές ενίσχυσης. Από τα πιο γνωστά επιδόματα μέχρι ειδικά βοηθήματα, όλα πλέον μοιράζονται σε μετρητά και ηλεκτρονική μορφή. Ενδεικτικά:

• Τακτική ανεργία

  

  ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

  Άσχημα νέα για τους οδηγούς στην Ελλάδα – Τι θα πρέπει να πληρώσουν

• Μακροχρόνια ανεργία

• Μητρότητα και γονική άδεια

• Βοηθήματα για εποχικά επαγγέλματα

• Ειδικά βοηθήματα για δασεργάτες, ξεναγούς, εκδοροσφαγείς, φορτοεκφορτωτές

• Οποιαδήποτε άλλη ενίσχυση αφορά διακοπή εργασίας

Ποιοι δεν αγγίζονται από το νέο σύστημα

Υπάρχουν όμως και εξαιρέσεις. Όσοι έχουν σοβαρές οπτικές αναπηρίες (άνω του 80%) παραμένουν εκτός της ρύθμισης. Το επίδομά τους συνεχίζει να καταβάλλεται στο 100% μέσω του τραπεζικού τους λογαριασμού. Για αυτούς, η προπληρωμένη κάρτα θεωρείται ανεπαρκής λύση.

Όταν η κάρτα γίνεται πονοκέφαλος

Δεν είναι λίγοι αυτοί που βρέθηκαν προ εκπλήξεως. Η νέα μορφή παροχής δεν επιτρέπει μεταφορές χρημάτων από την κάρτα στον λογαριασμό, ενώ ούτε η κάλυψη ενοικίων και δανείων επιτρέπεται. Αυτό έχει προκαλέσει μεγάλη αναστάτωση σε νοικοκυριά που βασίζονται σε κάθε ευρώ. Η αναγκαστική χρήση της κάρτας για βασικά αγαθά αφήνει πολλά κενά στην κάλυψη πάγιων υποχρεώσεων.

Υπουργεία ψάχνουν λύσεις

Σε μια προσπάθεια να κατευνάσουν την ανησυχία των πολιτών, τα συναρμόδια υπουργεία (Κοινωνικής Συνοχής και Οικονομικών) εξετάζουν διάφορες τροποποιήσεις. Η ιδέα είναι να γίνουν κάποιες παραχωρήσεις χωρίς να χαθεί ο έλεγχος στην κατανάλωση των επιδομάτων.

Εξαιρετικές περιπτώσεις πληρωμής 100% σε μετρητά

Αν και η γενική κατεύθυνση είναι το “μισό-μισό”, υπάρχουν περιθώρια ευελιξίας. Η ΔΥΠΑ αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο να επιτρέπει –κατά περίπτωση– την πληρωμή του συνόλου του επιδόματος σε μετρητά. Βασική προϋπόθεση είναι η προσκόμιση στοιχείων, όπως μισθωτήρια ή βεβαιώσεις δανείων. Το αίτημα αξιολογείται και, αν εγκριθεί, η κάρτα μένει… άδεια.

Οι πολίτες πιέζουν για επιστροφή στο παλιό μοντέλο

Πολλοί δικαιούχοι έχουν ήδη κάνει γνωστή την έντονη δυσφορία τους. Η ΔΥΠΑ έχει καταγράψει δεκάδες αιτήματα για επαναφορά του προηγούμενου μοντέλου, με τα επιδόματα να καταβάλλονται 100% σε τραπεζικό λογαριασμό. Οι περισσότεροι επικαλούνται αντικειμενικές δυσκολίες στην καθημερινότητά τους.

Οι τέσσερις λύσεις που παίζουν στο τραπέζι

Για να αποφευχθεί κοινωνική τριβή και να υπάρξει περισσότερη ευελιξία, εξετάζονται τέσσερις βασικές παρεμβάσεις:

• Μεταφορά σε IBAN: Να μπορεί να μεταφερθεί ποσό από την κάρτα στον λογαριασμό χωρίς περιορισμούς.

• Ενοίκιο σε μετρητά: Το μέρος του επιδόματος που προορίζεται για στέγαση να εξαιρείται από το 50% και να δίνεται ολόκληρο.

• Κάλυψη δανείων: Αντίστοιχα, να μπορεί να πληρωθεί τραπεζική δόση μέσω μεταφοράς μετρητών.

• Αύξηση του ρευστού: Το όριο ανάληψης μετρητών να πάει στο 70%, μειώνοντας τη δέσμευση μέσω POS.

Το μέλλον των επιδομάτων παραμένει… μισόκλειστο

Παρά τις αλλαγές και τις εξαγγελίες, τίποτα δεν έχει κλειδώσει. Το βέβαιο είναι πως το τοπίο των κοινωνικών παροχών αλλάζει δραστικά – και όσοι επηρεάζονται, καλούνται να παρακολουθούν στενά τις εξελίξεις, ώστε να ξέρουν πότε θα πρέπει να πάνε… στο ΑΤΜ ή στο σούπερ μάρκετ.