Εφορία: Κατασχέσεις σε μισό εκατ. Έλληνες

Το «όπλο» των κατασχέσεων εις χείρας τρίτων ενεργοποιεί και πάλι η εφορία, προκειμένου να ασκήσει μεγαλύτερη πίεση στους οφειλέτες του Δημοσίου, αλλά και να μειωθούν τα ληξιπρόθεσμα χρέη που ξεπερνούν τα 105 δισ. Ευρώ.

Πρόκειται για τους φορολογούμενους που έχουν ληξιπρόθεσμα χρέη προς την Εφορία, το ύψος των οποίων ξεπερνά τα 500 ευρώ ανά ΑΦΜ και δεν τα έχουν ρυθμίσει.

Να σημειωθεί πως την περασμένη χρονιά πραγματοποιήθηκαν 484.136 κατασχέσεις εις χείρας τρίτων, καταγράφοντας αύξηση 110,4%,

Οι μισοί Έλληνες χρωστούν στην εφορία

Αναλυτικότερα, από τα στοιχεία της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων, προκύπτει πως 4.013.138 φορολογούμενοι (οι μισοί) είχαν ληξιπρόθεσμες οφειλές προς τη Φορολογική Διοίκηση, σύμφωνα με τα στοιχεία της 31ης Οκτωβρίου 2023.

Από αυτούς, οι 2.041.234 φορολογούμενοι βρίσκονται στην επικίνδυνη ζώνη των κατασχέσεων καθώς η Εφορία μπορεί ανά πάσα στιγμή να λάβει αναγκαστικά μέτρα εναντίον τους.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

Φορολογικές δηλώσεις: Οριστική παράταση – Ποια η νέα ημερομηνία

Επίσης, σε 1.479.507 από αυτούς ή στο 72%, έχουν ήδη επιβληθεί αναγκαστικά μέτρα είσπραξης.

Ωστόσο, με βάση τα στοιχεία της ΑΑΔΕ, σε εκκρεμότητα παραμένει η λήψη αναγκαστικών μέτρων επί καταθέσεων, ποσών εις χείρας τρίτων, ενοικίων, μισθών, συντάξεων και ακινήτων περιουσιακών στοιχείων σε 561.727οφειλέτες.

Τα βήματα που ακολουθεί η Εφορία μέχρι την κατάσχεση λογαριασμών

Συγκεκριμένα, σύμφωνα με το Εγχειρίδιο Διαδικασιών της ΑΑΔΕ για το 2023, τα «βήματα» που ακολουθούν οι φορο-ελεγκτές πριν από την κατάσχεση είναι τα ακόλουθα:

Επιλογή οφειλέτη: Ο οφειλέτης, στον οποίο θα επιβληθεί η κατάσχεση, επιλέγεται από τον προϊστάμενο της αρμόδιας φορολογικής υπηρεσίας, κατόπιν προτεραιοποίησης των υποθέσεων, με κριτήρια το ύψος και την παλαιότητα της οφειλής, τη φορολογική συμπεριφορά, τη διακοπή της παραγραφής κ.λπ. ή με κριτήρια που τίθενται από τη διοίκηση (όπως, ενδεικτικά, διασταυρώσεις οφειλετών κ.λπ.).
Εντοπισμός απαιτήσεων του οφειλέτη εις χείρας τρίτων: Η αρμόδια φορολογική υπηρεσία, πραγματοποιεί έρευνα για τον εντοπισμό χρηματικών, κυρίως, απαιτήσεων του οφειλέτη από τρίτους (μισθών από εργοδότες, συντάξεων από ασφαλιστικά ταμεία, ενοικίων από μισθωτές, λοιπών απαιτήσεων από τρίτους κ.λπ.). Στόχος της έρευνας είναι η επιβολή κατάσχεσης του ποσού που ο τρίτος (ο εργοδότης, το ασφαλιστικό ταμείο, ο μισθωτής κ.λπ.) πρόκειται να αποδώσει στον οφειλέτη του Δημοσίου. Η κατάσχεση επιδιώκεται να επιβληθεί πριν αποδοθεί το ποσό στον οφειλέτη του Δημοσίου, δηλαδή όταν αυτό βρίσκεται ακόμη στα χέρια του τρίτου (του εργοδότη, του ταμείου, του μισθωτή κ.λπ.).
Κατάσχεση καταθέσεων: Σε περίπτωση ύπαρξης υπολοίπου καταθέσεων σε τραπεζικό λογαριασμό του οφειλέτη η κατάσχεση επιδιώκεται να επιβληθεί με την αποστολή ηλεκτρονικού κατασχετηρίου στην τράπεζα και έχει ως στόχο τη δέσμευση ποσού από το υπόλοιπο του καταθετικού λογαριασμού του οφειλέτη, προκειμένου να αποδοθεί στο Δημόσιο. Η έρευνα για τον εντοπισμό απαιτήσεων του οφειλέτη στα χέρια τρίτων διενεργείται με αναζήτηση πληροφοριών μέσω του Συστήματος Φορολογίας TAXIS, του Συστήματος Μητρώου Τραπεζικών Λογαριασμών και Λογαριασμών Πληρωμών ή μέσω άλλων πηγών πληροφόρησης.
Δημιουργία κατασχετηρίου: Δημιουργείται από το σύστημα TAXIS κατασχετήριο στα χέρια τρίτων ή στα χέρια πιστωτικών ιδρυμάτων, ως τρίτων.

Το κατασχετήριο δημιουργείται:

Με την εισαγωγή: των στοιχείων του οφειλέτη ή των οφειλετών, αν πρόκειται για μαζικό κατασχετήριο στα χέρια πιστωτικών ιδρυμάτων, των στοιχείων του τρίτου, των ληξιπρόθεσμων ατομικών οφειλών και των χρεών συνυποχρέωσης ή συνυπευθυνότητας του οφειλέτη στον πίνακα χρεών, με ιδιαίτερη προσοχή στο ποσοστό συνυπευθυνότητας.
Με την αποθήκευση και απόδοση αριθμού ειδικού βιβλίου κατασχετηρίου στα χέρια τρίτων.

Τι μπορεί να κατασχέσει η Εφορία

Τα αναγκαστικά μέτρα εναντίον των οφειλετών κλιμακώνονται ανάλογα με το ύψος του χρέους και τη συμπεριφορά του οφειλέτη και φτάνουν μέχρι και σε πλειστηριασμούς ακινήτων.

Σύμφωνα με τη νομοθεσία το όριο οφειλής για να ξεκινήσει η εφαρμογή των μέτρων κατά των οφειλετών είναι το ποσό των 30 ευρώ, αλλά συνήθως εφαρμόζεται σε ποσά άνω των 50 ευρώ.

Πάνω από αυτό, η Εφορία μπορεί να κατασχέσει χρήματα από τους οφειλέτες, ενώ αν η οφειλή είναι πάνω από 500 ευρώ, με το γράμμα του νόμου, μπορεί να κατάσχει ακίνητο οφειλέτη, ακόμη και για χρέος που υπερβαίνει οριακά το ποσό των 500 ευρώ. Επίσης:

Αν φορολογούμενος οφείλει στο Δημόσιο ένα ποσό άνω των 500 ευρώ και δεν έχει καταθέσεις στις τράπεζες ούτε εισοδήματα από μισθούς, συντάξεις, ενοίκια τα οποία μπορούν να κατασχεθούν άμεσα, τότε η Εφορία προχωρεί σε κατάσχεση ακινήτων, που είναι δηλωμένα στο Ε9.
Η ΑΑΔΕ μπορεί να προχωρήσει και σε κατάσχεση αυτοκινήτου, σκάφους ή οποιουδήποτε άλλου κινητού περιουσιακού στοιχείου του οφειλέτη για χρέος άνω 500 ευρώ.

Κατασχέσεις χρημάτων

Για οποιοδήποτε ποσό ληξιπρόθεσμης οφειλής προς το Δημόσιο η Εφορία έχει το δικαίωμα να κατάσχει τα ακόλουθα χρήματα:

Μισθούς, συντάξεις και ασφαλιστικά βοηθήματα άνω των 1.000 και έως 1.500 ευρώ το μήνα επιτρέπεται η κατάσχεση στα χέρια του εργοδότη ή του ασφαλιστικού ταμείου ποσοστού 50% επί του τμήματος πάνω από τα 1.000 και μέχρι τα 1.500 ευρώ, ενώ από ποσά άνω των 1.500 ευρώ το μήνα επιτρέπεται η κατάσχεση στα χέρια του εργοδότη ή του ασφαλιστικού ταμείου του συνόλου του υπερβάλλοντος των 1.500 ευρώ ποσού.
Το 25% οποιουδήποτε άλλου ασφαλιστικού βοηθήματος καταβάλλεται περιοδικά στον οφειλέτη, εφόσον αυτό υπερβαίνει τα 1.000 ευρώ. Σε κάθε περίπτωση το ποσό που απομένει μετά την κατάσχεση δεν μπορεί να είναι χαμηλότερο των 1.000 ευρώ.
Το 20% των καταβαλλόμενων ημερομισθίων.
Το 50% του εφάπαξ που καταβάλλεται από οποιοδήποτε ασφαλιστικό ταμείο, λόγω εξόδου από την υπηρεσία ή το επάγγελμα.
Έως και το 100% των ενοικίων των οποίων επίκειται η είσπραξη, εφόσον ο οφειλέτης δικαιούται να λαμβάνει τέτοια εισοδήματα.
Έως και το 100% των πάσης φύσεως αποζημιώσεων (π.χ. για απόλυση του οφειλέτη από την εργασία ή για ζημιά που υπέστη κάποιο ασφαλισμένο περιουσιακό στοιχείο του κ.λπ.)
Έως και το 100% των πάσης φύσεως εισπράξεων από πωλήσεις προϊόντων ή οποιονδήποτε άλλων πραγμάτων (π.χ. ακινήτων, ΙΧ αυτοκινήτων, σκαφών κ.λπ.).
Ολόκληρα τα ποσά των οικογενειακών επιδομάτων που χορηγεί ο ΟΠΕΚΑ.

Εφορία: Η «ασπίδα προστασίας» των οφειλετών από τις κατασχέσεις της ΑΑΔΕ

Προκειμένου να αποφευχθούν οι κατασχέσεις οι οφειλέτες έχουν στη διάθεσή τους πέντε εναλλακτικές, οι οποίες είναι οι ακόλουθες:

Η ένταξη των οφειλών τους σε κάποιας ρύθμιση τμηματικής καταβολής, που είναι διαθέσιμη. Όλα τα χρέη προς την Εφορία μπορούν να ρυθμιστούν έως και σε 24 μηνιαίες δόσεις ή εάν πρόκειται για έκτακτους φόρους και πρόστιμα σε έως και 48 μηνιαίες δόσεις. Υποτίθεται, ότι διαθέσιμες είναι και οι ρυθμίσεις για την επανένταξη στις 36-72 και στις 120 δόσεις, αλλά οι κόφτες αφήνουν πολλούς οφειλέτες εκτός.
Η υπόδειξη εντός τραπεζικού λογαριασμού, στον οποίο καταβάλλονται μισθοί, συντάξεις, ασφαλιστικά επιδόματα και παροχές. Για κάθε φυσικό πρόσωπο οφειλέτη του Δημοσίου ισχύει ακατάσχετο όριο 1.250 ευρώ όσον αφορά στα ποσά των καταθέσεών του σε έναν λογαριασμό, σε ένα μόνο τραπεζικό ίδρυμα. Φυσικά, τον λογαριασμό αυτόν τον δηλώνει οπωσδήποτε στην ΑΑΔΕ, η οποία, σε περίπτωση οφειλών κατάσχει ποσά, έναντι οφειλών, αλλά αφήνει υπόλοιπο 1.250 ευρώ.
Η καταβολή ποσών στην Εφορία ανάλογα με τις δυνατότητες του οφειλέτη, ακόμη και χωρίς να έχει ενταχθεί σε κάποια ρύθμιση. Δηλαδή, στην περίπτωση που οφειλέτης, δεν μπορεί να ενταχθεί σε κάποια ρύθμιση, μπορεί να πληρώνει έναντι του χρέους που έχει στην Εφορία, τα ποσά που έχει τη δυνατότητα να δίνει και να μειώνεται το χρέος του. Παρότι δεν εξοφλεί ολόκληρη την οφειλή και δεν έχει ενταχθεί σε ρύθμιση, η κίνηση αυτή αξιολογείται θετικά και παγώνει τη λήψη αναγκαστικών μέτρων. Η πληρωμή γίνεται με την Ταυτότητα Οφειλής που έχει εκδοθεί για το χρέος.
Η υποβολή αίτησης προς τον προϊστάμενο της αρμόδιας Δ.Ο.Υ. για μείωση του ποσού που υπόκειται σε κατάσχεση. Ο οφειλέτης εναντίον του οποίου έχει ήδη επιβληθεί το μέτρο της κατάσχεσης ποσοστού επί του τμήματος του μηνιαίου μισθού του άνω των 1.000 ευρώ έχει δικαίωμα να ζητήσει από τον προϊστάμενο της Δ.Ο.Υ. στην οποία υπάγεται, υποβάλλοντας σχετική αίτηση, τη μείωση του ποσοστού του μισθού του που παρακρατείται και κατάσχεται έναντι χρεών του προς το Δημόσιο, εφόσον αποδείξει ότι υπάρχουν σοβαροί οικονομικοί λόγοι που υπαγορεύουν τη μείωση αυτή.
Η πώληση ακινήτου περιουσιακού στοιχείου και η απόδοση μέρους ή ολοκλήρου του εισπραττόμενου τιμήματος για την αποπληρωμή της οφειλής. Σε περίπτωση ύπαρξης μεγάλου ληξιπρόθεσμου χρέους ο οφειλέτης έχει το δικαίωμα να πωλήσει ακίνητο περιουσιακό στοιχείο το οποίο κατέχει με την προϋπόθεση της παρακράτησης μέρους ή ολοκλήρου του τιμήματος που θα εισπραχθεί προκειμένου να αποδοθεί στο Δημόσιο για την ολοσχερή ή μερική αποπληρωμή του χρέους. Η Εφορία συναινεί ώστε να χορηγήσει φορολογική ενημερότητα, αλλά από το τίμημα θα παρακρατήσει το ποσό που αναλογεί στο χρέος.