Μια μερίδα τηγανητές πατάτες είναι το ίδιο καρκινογόνα με 25 τσιγάρα;

Ο αμφιλεγόμενος γιατρός του TikTok, Paul Saladino, υποστήριξε πρόσφατα ότι η κατανάλωση μιας μερίδας τηγανητών πατατών ισοδυναμεί με το κάπνισμα 25 τσιγάρων. Αυτή η δήλωση προκάλεσε έντονες αντιδράσεις στην επιστημονική κοινότητα, με ειδικούς να διαψεύδουν την άμεση σύνδεση των δύο αυτών πρακτικών. Ο χημικός Joe Schwarcz από το Πανεπιστήμιο McGill τονίζει ότι ενώ οι τηγανητές πατάτες μπορεί να περιέχουν ορισμένες καρκινογόνες ουσίες, οι κίνδυνοι από την κατανάλωσή τους δεν είναι συγκρίσιμοι με το κάπνισμα.

Τηγανιτές πατάτες: Απόλαυση ή θάνατος;

Η θέρμανση των λιπαρών ουσιών κατά το τηγάνισμα οδηγεί στη δημιουργία δυνητικά καρκινογόνων ενώσεων, όπως οι αλδεΰδες και το ακρυλαμίδιο. Το τελευταίο σχηματίζεται μέσω της αντίδρασης Maillard, η οποία συμβαίνει όταν τα σάκχαρα αντιδρούν με αμινοξέα σε υψηλές θερμοκρασίες. Παρότι το ακρυλαμίδιο έχει ταξινομηθεί ως «πιθανό καρκινογόνο» από τον Διεθνή Οργανισμό Έρευνας για τον Καρκίνο (IARC), οι διαθέσιμες μελέτες δεν αποδεικνύουν ότι η κατανάλωση τηγανητών πατατών οδηγεί άμεσα σε καρκίνο.

Η σύγκριση με το κάπνισμα

Ο καπνός του τσιγάρου περιέχει χιλιάδες χημικές ενώσεις, εκ των οποίων πολλές έχουν επιβεβαιωθεί ως καρκινογόνες. Οι πιο επικίνδυνες ουσίες στον καπνό είναι οι Ν-νιτροζαμίνες, οι πολυαρωματικοί υδρογονάνθρακες και οι αρωματικές αμίνες, οι οποίες δεν εντοπίζονται σε τόσο μεγάλες ποσότητες στις τηγανητές πατάτες. Επιπλέον, η εισπνοή αυτών των τοξινών έχει πολύ πιο άμεση επίδραση στην κυκλοφορία του αίματος σε σχέση με την κατάποσή τους μέσω τροφών.

Τι δείχνουν οι έρευνες για τις τηγανιτές πατάτες

Μια μελέτη από το Κέντρο Έρευνας για τον Καρκίνο Fred Hutchinson στις ΗΠΑ έδειξε ότι η τακτική κατανάλωση τηγανητών τροφίμων, όπως τηγανητό κοτόπουλο, πατάτες και ντόνατς, συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του προστάτη. Ωστόσο, η σχέση αυτή δεν αποδεικνύει αιτιότητα, καθώς πολλοί άλλοι παράγοντες μπορεί να επηρεάζουν τα αποτελέσματα.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

Κύστη στα νεφρά: Πότε είναι ακίνδυνη και πότε χρίζει προσοχής

Πώς να μειώσετε τον κίνδυνο
Για όσους θέλουν να απολαμβάνουν τηγανητές πατάτες με λιγότερους κινδύνους, η χρήση μιας φριτέζας αέρος (air fryer) αποτελεί μια ασφαλέστερη εναλλακτική. Το μαγείρεμα χωρίς λάδι μειώνει την παραγωγή καρκινογόνων ενώσεων, ενώ η πιο ήπια θερμική επεξεργασία μειώνει τον σχηματισμό ακρυλαμιδίου.

Να θυμάστε πως οι τηγανητές πατάτες δεν είναι αθώες, αλλά ούτε και συγκρίσιμες με το κάπνισμα ενός πακέτου τσιγάρων. Η υπερβολική κατανάλωση τηγανητών τροφίμων μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο εμφάνισης ορισμένων ασθενειών, ωστόσο, η ισορροπημένη διατροφή και η σωστή μέθοδος μαγειρέματος μπορούν να μειώσουν σημαντικά τους κινδύνους. Αντί να ανησυχούμε υπερβολικά, είναι προτιμότερο να επιλέγουμε πιο υγιεινές εναλλακτικές και να απολαμβάνουμε τις αγαπημένες μας γεύσεις με μέτρο.