Τα πλαστικά δοχεία συνδέονται με τον κίνδυνο καρδιακής ανεπάρκειας

Η κατανάλωση φαγητού από πλαστικά δοχεία αποτελεί καθημερινή πρακτική για πολλούς ανθρώπους. Ωστόσο, μια νέα μελέτη Κινέζων επιστημόνων αναδεικνύει τους σοβαρούς κινδύνους που κρύβει αυτή η συνήθεια, συνδέοντάς την με αυξημένο κίνδυνο καρδιοπάθειας. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η έκθεση σε χημικές ουσίες από πλαστικά μπορεί να προκαλέσει φλεγμονώδεις αντιδράσεις και βλάβες στο κυκλοφορικό σύστημα, επηρεάζοντας την υγεία της καρδιάς.

Η έρευνα διεξήχθη από ομάδα Κινέζων επιστημόνων, οι οποίοι μελέτησαν τη σύνδεση μεταξύ της κατανάλωσης φαγητού από πλαστικά δοχεία και του κινδύνου εμφάνισης συμφορητικής καρδιακής ανεπάρκειας. Σε δείγμα περισσότερων από 3.000 ατόμων στην Κίνα, εξετάστηκε η συχνότητα χρήσης πλαστικών δοχείων και η κατάσταση της καρδιαγγειακής τους υγείας. Τα αποτελέσματα επιβεβαίωσαν ότι η αυξημένη έκθεση σε πλαστικά σχετίζεται άμεσα με μεγαλύτερο κίνδυνο καρδιοπάθειας.

Οι επιστήμονες προχώρησαν σε πειραματική μελέτη για να διερευνήσουν περαιτέρω τους μηχανισμούς που ευθύνονται για τις βλάβες. Χρησιμοποίησαν βραστό νερό που τοποθετήθηκε σε πλαστικά δοχεία για ένα, πέντε ή 15 λεπτά, διαδικασία που επιτρέπει την απελευθέρωση μεγάλου αριθμού χημικών ουσιών. Στη συνέχεια, έδωσαν το νερό αυτό σε αρουραίους για αρκετούς μήνες και ανέλυσαν τις επιπτώσεις.

Οι ερευνητές παρατήρησαν σημαντικές αλλαγές στη μικροχλωρίδα του εντέρου των τρωκτικών, με τους μεταβολίτες που σχετίζονται με τη φλεγμονή και το οξειδωτικό στρες να παρουσιάζουν αξιοσημείωτες διακυμάνσεις. Παράλληλα, η ανάλυση του καρδιακού ιστού αποκάλυψε βλάβες στους καρδιακούς μυς. Σύμφωνα με τα ευρήματα, οι χημικές ουσίες που απελευθερώνονται από το πλαστικό μπορούν να επηρεάσουν άμεσα το εντερικό μικροπεριβάλλον, προκαλώντας φλεγμονώδεις διεργασίες που πλήττουν το κυκλοφορικό σύστημα.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

Κύστη στα νεφρά: Πότε είναι ακίνδυνη και πότε χρίζει προσοχής

Επικίνδυνες χημικές ουσίες

Το πλαστικό περιέχει χιλιάδες χημικές ουσίες, συμπεριλαμβανομένων των BPA, φθαλικών ενώσεων και των λεγόμενων «παντοτινών χημικών» (PFAS). Οι ουσίες αυτές χρησιμοποιούνται ευρέως σε συσκευασίες τροφίμων και σκεύη, και συνδέονται με προβλήματα υγείας όπως ο καρκίνος, η αναπαραγωγική βλάβη και οι καρδιακές παθήσεις.

Ενώ η συγκεκριμένη μελέτη δεν εξέτασε αναλυτικά ποιες χημικές ουσίες διαρρέουν στα τρόφιμα, τα αποτελέσματα υπογραμμίζουν τη σύνδεση μεταξύ κοινών πλαστικών ενώσεων και καρδιοπαθειών.

Στατιστικά δεδομένα για τη χρήση πλαστικών

Η χρήση πλαστικών δοχείων στην καθημερινότητα είναι εξαιρετικά διαδεδομένη, ιδιαίτερα στις ανεπτυγμένες χώρες. Σύμφωνα με έρευνες, περίπου το 40% των πλαστικών παγκοσμίως χρησιμοποιούνται για τη συσκευασία τροφίμων και ποτών, με εκατομμύρια τόνους να καταλήγουν στις χωματερές ή το περιβάλλον κάθε χρόνο. Στις Ηνωμένες Πολιτείες, εκτιμάται ότι ο μέσος άνθρωπος χρησιμοποιεί 50-100 πλαστικά δοχεία και σκεύη ετησίως. Παρόμοια στοιχεία ισχύουν και για την Ευρώπη, ενώ στις αναπτυσσόμενες χώρες παρατηρείται ραγδαία αύξηση της χρήσης πλαστικών λόγω του εκσυγχρονισμού της βιομηχανίας τροφίμων.

Σημαντικό στοιχείο είναι ότι το 95% των ανθρώπων έχει ίχνη BPA ή άλλων χημικών ουσιών του πλαστικού στον οργανισμό του, σύμφωνα με διεθνείς μελέτες. Αυτό οφείλεται τόσο στην άμεση χρήση πλαστικών δοχείων όσο και στην κατανάλωση τροφών ή ποτών που έρχονται σε επαφή με πλαστικές συσκευασίες.

Τα πλαστικά περιέχουν έναν συνδυασμό χημικών ουσιών που είναι υπεύθυνες για τις φυσικές τους ιδιότητες, όπως η ανθεκτικότητα και η ευελιξία. Ωστόσο, πολλές από αυτές τις ουσίες έχουν συνδεθεί με σοβαρές επιπτώσεις στην υγεία:

• BPA (Βισφαινόλη Α): Χρησιμοποιείται για τη δημιουργία σκληρών πλαστικών και είναι γνωστό ότι μιμείται τη δράση των οιστρογόνων, επηρεάζοντας το ενδοκρινικό σύστημα. Συνδέεται με προβλήματα όπως η υπογονιμότητα, η παχυσαρκία και η καρδιοπάθεια.

• Φθαλικές ενώσεις: Αυτές οι ουσίες κάνουν το πλαστικό πιο εύκαμπτο, αλλά έχουν χαρακτηριστεί ως ενδοκρινικοί διαταράκτες, επηρεάζοντας τις ορμόνες και συνδέονται με γενετικές ανωμαλίες και χρόνιες παθήσεις.

• PFAS (Παντοτινά χημικά): Αυτά τα χημικά είναι εξαιρετικά ανθεκτικά και συσσωρεύονται στο περιβάλλον και τον οργανισμό. Έχουν συνδεθεί με καρκίνο, ηπατικές βλάβες και ανθεκτικότητα στα αντιβιοτικά.

Επιπλέον, όταν τα πλαστικά θερμαίνονται ή χρησιμοποιούνται για ζεστά φαγητά, οι ρυθμοί απελευθέρωσης αυτών των ουσιών αυξάνονται δραματικά. Μελέτες έχουν δείξει ότι πλαστικά σκεύη που ζεσταίνονται στον φούρνο μικροκυμάτων μπορούν να απελευθερώσουν έως και 4,2 εκατομμύρια μικροπλαστικά σωματίδια ανά τετραγωνικό εκατοστό.

Εναλλακτικές λύσεις για καθημερινή χρήση

Με τις ανησυχίες για την υγεία να αυξάνονται, πολλοί άνθρωποι αναζητούν ασφαλέστερες εναλλακτικές. Εδώ είναι μερικές πρακτικές λύσεις για τη μείωση της έκθεσης σε πλαστικά:

• Γυάλινα δοχεία: Τα γυάλινα σκεύη είναι ασφαλή για την αποθήκευση και θέρμανση τροφών, καθώς δεν περιέχουν χημικές ουσίες που μπορούν να διαρρεύσουν στα τρόφιμα. Είναι επίσης φιλικά προς το περιβάλλον, αφού ανακυκλώνονται εύκολα.

• Ανοξείδωτα σκεύη: Είναι ιδανικά για τη μεταφορά φαγητού και τη μαγειρική, προσφέροντας ανθεκτικότητα και ασφάλεια.

• Κεραμικά σκεύη: Αυτές οι εναλλακτικές είναι φυσικές και δεν περιέχουν επιβλαβείς ουσίες, ενώ διατηρούν το φαγητό σε σταθερή θερμοκρασία.

• Αποφυγή πλαστικών μιας χρήσης: Η χρήση πλαστικών μιας χρήσης, όπως καλαμάκια ή κουτάλια, μπορεί να αντικατασταθεί από μεταλλικές ή χάρτινες εναλλακτικές επιλογές.

• Αποθήκευση σε χαρτί ή ύφασμα: Για ξηρά τρόφιμα, το χαρτί ή τα ειδικά υφάσματα είναι μια εξαιρετική επιλογή.

Παράλληλα, σημαντικό είναι να αποφεύγεται η τοποθέτηση ζεστών τροφίμων απευθείας σε πλαστικά δοχεία. Η απλή συνήθεια του να αφήνουμε το φαγητό να κρυώσει πριν το αποθηκεύσουμε ή το μεταφέρουμε μπορεί να μειώσει την έκθεση στις χημικές ουσίες.

Η εφαρμογή αυτών των λύσεων όχι μόνο προστατεύει την υγεία μας αλλά μειώνει και τη ρύπανση που προκαλείται από τα πλαστικά, συμβάλλοντας σε ένα πιο βιώσιμο μέλλον.

Επιπλέον tips

Οι ερευνητές δεν παρείχαν συγκεκριμένες οδηγίες στους καταναλωτές, αλλά οι ειδικοί της δημόσιας υγείας συνιστούν:

• Να αποφεύγεται το ζέσταμα φαγητού ή η τοποθέτηση ζεστών τροφών σε πλαστικά δοχεία.
• Να προτιμώνται υλικά όπως το γυαλί, το ξύλο και το ανοξείδωτο ατσάλι για την αποθήκευση και κατανάλωση τροφίμων.
• Να περιοριστεί η χρήση πλαστικών σκευών στο σπίτι, ειδικά όταν αυτά θερμαίνονται.

Η μελέτη αυτή ενισχύει την ανάγκη επαναξιολόγησης της χρήσης πλαστικών προϊόντων στη καθημερινότητά μας, ειδικά όταν πρόκειται για τρόφιμα και ποτά που καταναλώνουμε. Η πρόληψη παραμένει το «κλειδί» για την προστασία της υγείας μας.