Υποχρεωτική απόσυρση: Ποιοι οδηγούν «χάνουν» το αυτοκίνητό τους

Η Κομισιόν εξετάζει να επιβάλει υποχρεωτική απόσυρση στα παλιά αυτοκίνητα και δη εκείνα που η ηλικία τους υπερβαίνει τα 15 έτη.

Υποχρεωτική απόσυρση: Ποιοι οδηγούν «χάνουν» το αυτοκίνητό τους

Αποκαρδιωτικά είναι τα δεδομένα στην Ε.Ε. όσον αφορά τα παλιά αυτοκίνητα καθώς εκτιμάται ότι έως το 2025 θα κυκλοφορούν 4,3 εκατ. οχήματα που πληρούν την οδηγία ρύπων Euro 1 ρυπαίνοντας το περιβάλλον με τα απόβλητά τους.

Για παράδειγμα, αν ένα όχημα βρίσκεται σε ακινησία για μεγάλο χρονικό διάστημα, τότε θεωρείται απόβλητο, ενώ στην ανακύκλωση θα οδηγούνται και τα ΙΧ που δεν έχουν περάσει ΚΤΕΟ για δύο συνεχή έτη, ή έχουν κοπεί στον τεχνικό έλεγχο και οι ιδιοκτήτες τους δεν φρόντισαν να επιδιορθώσουν τις βλάβες που εντοπίσθηκαν.

Πολλά κλασσικά αυτοκίνητα κινδυνεύουν

Εφόσον προχωρήσει η εν λόγω πρόταση στην πράξη, θα κινδυνεύουν να καταλήξουν για ανακύκλωση και πολλά κλασικά αυτοκίνητα που παραμένουν αποθηκευμένα σε γκαράζ χωρίς ωστόσο να έχουν χαρακτηριστεί ως ιστορικά.

Ένα σημαντικό βήμα για την επίλυση του θέματος και τη μείωση του μέσου όρου της ηλικίας στην Ελλάδα μπορεί να θεωρηθούν τα κίνητρα απόκτησης ηλεκτρικών αυτοκινήτων, που ανακοινώθηκαν πρόσφατα από την ελληνική κυβέρνηση, παράλληλα με την καμπάνια προβολής των περισσοτέρων εισαγωγέων για την απόκτηση «καθαρότερων» αυτοκινήτων.

«Γερασμένα» τα περισσότερα οχήματα στην Ελλάδα

Σήμερα, ο μέσος όρος ηλικίας στη χώρα μας φλερτάρει με τα 16 έτη και είναι από τους μεγαλύτερους της Ευρώπης, όταν στο Λουξεμβούργο ο αντίστοιχος μέσος όρος ηλικίας των αυτοκινήτων είναι τα 6,2 έτη, στο Βέλγιο τα 7,7 έτη και στην Αγγλία τα 8,5 έτη, όπως αναφέρει δημοσίευμα του ΑΠΕ-ΜΠΕ. Πριν από μία δεκαετία ο μέσος όρος στην Ελλάδα βρισκόταν κοντά στα 11,5 έτη. Στη διάρκεια της τελευταίας επταετίας υπήρξε ραγδαία αύξηση των εισαγόμενων μεταχειρισμένων. Τα στοιχεία των πωλήσεων το 2013 έδειχναν ότι υπήρξαν 6.280 εισαγωγές μεταχειρισμένων οχημάτων, ενώ πέρυσι στη χώρα μας οι εισαγωγές εκτοξεύθηκαν στις 71.095 μονάδες, με τάση για φέτος να κάνουν νέο ρεκόρ πωλήσεων αν δεν εμφανιζόταν η πανδημία του κορονοϊού και ανέκοπτε τις εισαγωγές.

Το βασικότερο χαρακτηριστικό που τα εισαγόμενα αυτοκίνητα αποτελούν τη βασική αιτία της αύξησης του μέσου όρου της ηλικίας του ελληνικού στόλου είναι ότι η μέση ηλικία των εισαγόμενων επιβατικών αυτοκινήτων κινείται πλέον στα 10,6 έτη, ενώ μόλις το 5,6% έχει σύγχρονη τεχνολογία Euro 6, που θεωρείται αποδεκτή για τα περιβαλλοντολογικά δεδομένα. Και αφού οι πωλήσεις καινούριων αυτοκινήτων, παρά τη διαρκή άνοδό τους τα τελευταία χρόνια, κυμαίνονταν σε χαμηλά επίπεδα, φυσικό επόμενο ήταν η αύξηση του μέσου όρου ηλικίας.

Το χειρότερο όλων είναι ότι τα προηγούμενα χρόνια τα οχήματα τα έφερναν στην Ελλάδα έμποροι αυτοκινήτων χωρίς περιβαλλοντολογικά κριτήρια, με στόχο μόνο τη χαμηλή τιμή και την εύκολη πώληση. Η οικονομική κρίση των προηγούμενων ετών βοήθησε σε αυτήν την πολιτική, που στην πράξη αποδείχθηκε άστοχη, γιατί ουσιαστικά ο Έλληνας σήμερα οδηγεί παλιό αυτοκίνητο. Τα εισαγόμενα οχήματα, που σε πολλές περιπτώσεις δεν μπορούσαν να κυκλοφορήσουν στη χώρα προέλευσής τους καθώς είχαν κριθεί ως εξαιρετικά ρυπογόνα, έρχονταν με πλαστά πιστοποιητικά και γυρισμένα χιλιόμετρα.

Σήμερα, τα φαινόμενα εισαγωγής αυτοκινήτων παλιάς τεχνολογίας έχουν περιοριστεί, καθώς στόχος του οικονομικού επιτελείου είναι να εισαχθούν νέα σε ηλικία μεταχειρισμένα αυτοκίνητα, σταματώντας τις αθρόες εισαγωγές ρυπογόνων αυτοκινήτων. Αυτός είναι και ο βασικός λόγος που στα παλιάς αντιρρυπαντικής τεχνολογίας αυτοκίνητα τα ποσοστά επιβάρυνσης στο Τέλος Ταξινόμησης είναι ιδιαίτερα αυξημένα.

Ο «γερασμένος» ελληνικός στόλος δείχνει ότι ο Έλληνας οδηγεί αυτοκίνητο με παλιά αντιρρυπαντική τεχνολογία, συμβάλλοντας κατά πολύ στην περαιτέρω επιβάρυνση της ήδη μολυσμένης ατμόσφαιρας των πόλεων. Παράλληλα, δεν γνωρίζει ακριβώς τα πραγματικά χιλιόμετρα ενός εισαγόμενου αυτοκινήτου, αφού δεν υπάρχει διασύνδεση των ελληνικών ΚΤΕΟ με τα αντίστοιχα του εξωτερικού για να διασταυρωθούν τα δεδομένα και τα στοιχεία.

Πολλά αυτοκίνητα δεν αξίζει καν να επισκευαστούν, λόγω κόστους

Αν ένα παλιό αυτοκίνητο έχει υποστεί σημαντική ζημιά στον κινητήρα ή το κιβώτιό του και η επισκευή του  ξεπερνά σε κόστος την αξία ολόκληρου του αυτοκινήτου, τότε το εν λόγω όχημα θα μπορούσε να χαρακτηριστεί «πέραν επισκευής» και να οδηγηθεί στην απόσυρση και ανακύκλωση καθώς και στην πώληση ανταλλακτικών.

Η Κομισιόν δημοσίευσε κείμενο με μια προτεινόμενη λίστα με κάποιες βλάβες, τις οποίες εφόσον φέρει ένα αυτοκίνητο τότε λογίζεται ως Όχημα στο Τέλος του Κύκλου Ζωής του (ΟΤΚΖ), κάτι που θα το καθιστά αυτόματα ακατάλληλο για κυκλοφορία.

Μεταξύ άλλων, ως ΟΤΚΖ χαρακτηρίζεται ένα ΙΧ που βρίσκεται σε μία ή περισσότερες από τις παρακάτω καταστάσεις:

  • Κομμένο ή διαμελισμένο
  • Καμένο ολοσχερώς σε σημείο που έχει καταστραφεί ο χώρος του κινητήρα ή ο χώρος των επιβατών
  • Τα δομικά εξαρτήματα ασφαλείας έχουν μη αναστρέψιμα και μη αντικαστασίσιμα τεχνικά ελαττώματα
  • Η επισκευή του αυτοκινήτου απαιτεί την αντικατάσταση του κινητήρα, του κιβωτίου ταχυτήτων, του αμαξώματος ή του πλαισίου
  • Το όχημα έχει βυθιστεί μέχρι το ταμπλό με ζημιά στον κινητήρα ή το ηλεκτρικό σύστημα
  • Διαρροή υγρών (μπαταρίας κ.ο.κ.)
  • Υπερβολικά φθαρμένα εξαρτήματα (τιμόνι, φρένα κ.ο.κ.)
  • Αν η αξία του είναι μικρότερη από το ποσό που απαιτείται για να επισκευαστεί
  • Στις προαναφερθείσες περιπτώσεις το προσχέδιο της ΕΚ αναφέρει ότι ο το όχημα δεν είναι σε κατάσταση να κυκλοφορεί στους δρόμους.

Πότε είναι υποχρεωτική η απόσυρση στα αυτοκίνητα

Το 2026 σύμφωνα με την μελέτη του ACEA θα εξαφανιστούν από τους ευρωπαϊκούς δρόμους τα αυτοκίνητα που πληρούν την οδηγία ρύπων Euro 1 ωστόσο τα οχήματα που πληρούν την οδηγία ρύπων Euro 2 θα ξεπερνούν τα 17 εκατ. μονάδες! Τα Euro2 οχήματα αναμένεται να αποσυρθούν από την κυκλοφορία το 2030…

Το διάστημα 2030 έως 2034, σύμφωνα με την ιστοσελίδα newsauto.gr, αναμένεται να τεθούν εκτός κυκλοφορίας τα αυτοκίνητα που πληρούν την οδηγία ρύπων Euro 3 τα οποία θα ανέρχονται σε 19,1 εκατ. μονάδες το 2030 και θα έχουν μειωθεί σε 5,2 εκατ. οχήματα το 2033 με την ολοκληρωτική απόσυρσή τους έως το 2034.

Από το 2034 έως το 2038 αναμένεται να έχουν αποσυρθεί από τους ευρωπαϊκούς δρόμους τα αυτοκίνητα που πληρούν την οδηγία Euro 4. Ειδικότερα το 2034 αναμένεται να κυκλοφορούν 17,8 εκατ. οχήματα ενώ το 2038 ο αριθμός τους υπολογίζεται σε μόλις 2,9 εκατ. μονάδες και το 2039 προβλέπεται η πλήρης απόσυρσής τους από τους δρόμους.

Το 2039 προβλέπεται ότι ξεκινά η απόσυρση των αυτοκινήτων που πληρούν την οδηγία ρύπων Euro 5 από τους ευρωπαϊκούς δρόμους. Ειδικότερα το 2039 θα κυκλοφορούν 14,4 εκατ. αυτοκίνητα ενώ το 2042 ο αριθμός τους θα έχει περιοριστεί σε 5,3 εκατ. μονάδες.

Το 2043 προβλέπεται να μην κυκλοφορεί κανένα αυτοκίνητο που πληροί την οδηγία ρύπων Euro5 και όλος ο στόλος των οχημάτων δηλαδή πάνω από 323 εκατ. αυτοκίνητα να πληρούν την οδηγία ρύπων Euro 6 τα οποία και διατηρούνται στην κυκλοφορία έως το 2050!