13η σύνταξη: Στην τελική ευθεία για επιστροφή της ενίσχυσης

Η επιστροφή μιας μορφής 13ης σύνταξης μπαίνει δυναμικά στην πολιτική ατζέντα, με στόχο την επαναφορά της έως το 2026.

13η σύνταξη: Στην τελική ευθεία για επιστροφή της ενίσχυσης

Το κυβερνητικό πλάνο προβλέπει την καθιέρωση ενός νέου επιδόματος, το οποίο έρχεται να ενισχύσει τα χαμηλά εισοδήματα των ευάλωτων συνταξιούχων. Οι σχετικές εξαγγελίες αναμένονται από τον ίδιο τον πρωθυπουργό κατά τη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης, το φθινόπωρο του 2025.

Το μέτρο θα επεκτείνει το υφιστάμενο ετήσιο βοήθημα των 250 ευρώ, το οποίο καταβάλλεται στα τέλη Νοεμβρίου, προσθέτοντας ακόμη μία δόση στο τέλος κάθε χρονιάς. Έτσι, συνολικά οι δικαιούχοι θα λαμβάνουν 500 ευρώ ετησίως.

Δύο δόσεις, διπλό κόστος – Το οικονομικό βάρος

Αν και η πολιτική διάσταση του μέτρου είναι έντονα θετική, το οικονομικό του αποτύπωμα απαιτεί ιδιαίτερη προσοχή. Η σημερινή ενίσχυση στοιχίζει περίπου 600 εκατομμύρια ευρώ, και η προσθήκη δεύτερης καταβολής σχεδόν διπλασιάζει τη δαπάνη, πλησιάζοντας το 1 δισεκατομμύριο. Η χρηματοδότηση αυτού του ποσού απαιτεί δημοσιονομικό σχεδιασμό εντός του μεσοπρόθεσμου προγράμματος.

Ποιοι δικαιούνται την έξτρα ενίσχυση

Η ομάδα των ωφελούμενων παραμένει συγκεκριμένη και αφορά κυρίως χαμηλοσυνταξιούχους και κοινωνικά ευάλωτους πολίτες. Αναλυτικά, πρόκειται για:

Επισημαίνεται ότι για τον προσδιορισμό του εισοδήματος μετράται μόνο το καθαρό ποσό της σύνταξης (μετά τις κρατήσεις), ενώ αποκλείονται έσοδα από άλλες πηγές αν ξεπερνούν τα όρια.

Πώς κατανέμονται οι δικαιούχοι

Το μεγαλύτερο μέρος των δικαιούχων προέρχεται από τα αρχεία του ΕΦΚΑ, συμπεριλαμβανομένων και εκείνων που λαμβάνουν συντάξεις από το Δημόσιο. Ειδικότερα:

  • 1.157.551 είναι οι χαμηλοσυνταξιούχοι άνω των 65.

  • 193.440 άτομα με αναπηρία ενισχύονται μέσω ΟΠΕΚΑ.

  • 55.383 παίρνουν αναπηρικά από τον ΕΦΚΑ ή Δημόσιο.

  • 34.357 ανασφάλιστοι υπερήλικες λαμβάνουν προνοιακή σύνταξη.

Από ποια ταμεία προέρχονται κυρίως οι ωφελούμενοι

Η πλειονότητα των συνταξιούχων που πληρούν τα κριτήρια ανήκουν σε ασφαλιστικά ταμεία με χαμηλές μέσες συντάξεις:

  • ΟΓΑ: ~500 ευρώ.

  • ΟΑΕΕ: ~700 ευρώ.

  • ΙΚΑ: ~850 ευρώ.

  • ΕΤΑΑ: ~800 ευρώ.

  • ΝΑΤ: ~900–1.000 ευρώ.

Αυτοί οι συνταξιούχοι θεωρούνται πιο ευάλωτοι οικονομικά και βρίσκονται εντός του βασικού πυρήνα της ενίσχυσης.

Ηλικία και προσωπική διαφορά – Δύο κρυφά κριτήρια

Δεν αρκεί μόνο το εισόδημα και η περιουσία: σημαντικό ρόλο παίζει και η ηλικία. Όποιος συμπληρώνει τα 65 μέχρι τον Δεκέμβριο του προηγούμενου έτους δικαιούται την ενίσχυση. Έτσι, ακόμη και μικρές διαφορές στην ημερομηνία γέννησης επηρεάζουν την πληρωμή.

Παράλληλα, η προσωπική διαφορά —δηλαδή η διαφορά παλιάς και νέας σύνταξης— συνυπολογίζεται στο φορολογητέο εισόδημα, γεγονός που μπορεί να φέρει αποκλεισμούς από το επίδομα.

Ενδεικτικά παραδείγματα για να βγάλετε άκρη

  • Ζευγάρι με μέτριες συντάξεις: Ο ένας λαμβάνει 900 ευρώ κύρια και 150 ευρώ επικουρική, ο άλλος 700 ευρώ. Σύνολο 1.750 ευρώ. Εφόσον πληρούν και τα υπόλοιπα κριτήρια, θα λάβουν 250 ευρώ ο καθένας.

  • Ζευγάρι με έξτρα εισόδημα: Αν οι συντάξεις φτάνουν τα 1.700 ευρώ και υπάρχουν άλλα 500 ευρώ μηνιαίως από ενοίκια, το ετήσιο εισόδημα υπερβαίνει το όριο και το ζευγάρι χάνει την ενίσχυση.

Φορολογικά… ακίνδυνο

Το βοήθημα διατηρεί την ιδιαίτερη νομική του προστασία:

  • Αφορολόγητο: Δεν προσμετράται στο φορολογητέο εισόδημα.

  • Ακατάσχετο: Δεν μπορεί να κατασχεθεί ούτε να δεσμευτεί.

  • Ανεκχώρητο: Δεν μεταβιβάζεται σε τρίτους.

  • Απρόσβλητο: Δεν συμψηφίζεται με χρέη προς εφορία, ΕΦΚΑ ή τράπεζες.

Έτσι, το ποσό αυτό παραμένει καθαρά στα χέρια των δικαιούχων, χωρίς παγίδες.