Αναδρομικά: Αυτά είναι τα ποσά που διεκδικούν 1,2 συνταξιούχοι

Ο «Ελεύθερος Τύπος» και το Eleftherostypos.gr παρουσίασαν αναλυτικά την κατάσταση που αφορά περίπου 1,2 εκατομμύρια συνταξιούχους, οι οποίοι περιμένουν επιστροφές για τις μνημονιακές περικοπές στις συντάξεις τους. Τα ποσά που διεκδικούνται αφορούν τις επικουρικές συντάξεις, τα παλαιά Δώρα, την Ειδική Εισφορά Αλληλεγγύης και τις συντάξεις χηρείας. Η διαδικασία του επανυπολογισμού των συντάξεων είναι ήδη σε εξέλιξη, με πολλές περιπτώσεις να βρίσκονται στο επίκεντρο των δικαστικών αποφάσεων.

Πολλοί συνταξιούχοι είχαν κερδίσει αναδρομικά στο παρελθόν, κυρίως για τις κύριες συντάξεις και άλλες περιπτώσεις επανυπολογισμού, και η κυβέρνηση προχώρησε στην καταβολή των ποσών σε όλους τους δικαιούχους. Σήμερα, η κατάσταση είναι διαφορετική, καθώς υπάρχουν ήδη δικαστικές αποφάσεις υπέρ των συνταξιούχων για τις τρέχουσες διεκδικήσεις. Ωστόσο, η απόφαση του Ανώτατου Ειδικού Δικαστηρίου αναμένεται να κρίνει τις επιστροφές για τις επικουρικές και τα Δώρα, και θεωρείται κρίσιμη για την ολοκλήρωση της διαδικασίας. Η καθυστέρηση της απόφασης έχει προκαλέσει ανησυχία, καθώς οι συνταξιούχοι περιμένουν εδώ και πολλά χρόνια να λάβουν τα οφειλόμενα ποσά.

Επιπλέον, υπάρχει ένα σοβαρό ζήτημα που αφορά το αν τα αναδρομικά θα δοθούν μόνο στους 370.000 συνταξιούχους που έχουν προσφύγει στη Δικαιοσύνη ή αν θα επεκταθούν σε όλους τους συνταξιούχους. Η κυβέρνηση καλείται να εξετάσει προσεκτικά την κατάσταση, καθώς οι αντισυνταγματικές περικοπές πρέπει να επιστραφούν σε όλους τους δικαιούχους. Η πλήρης επιστροφή των αναδρομικών θα σήμαινε δικαιοσύνη για όλους, ενώ θα έστελνε και ένα ισχυρό μήνυμα για το τέλος της «βιομηχανίας αγωγών» που έχει αναπτυχθεί τα τελευταία δέκα χρόνια.

Ωστόσο, η καταβολή αυτών των αναδρομικών, που εκτιμάται ότι ξεπερνούν το 1,5 δισ. ευρώ, δεν πρέπει να διαταράξει τη δημοσιονομική ισορροπία της χώρας. Για τον λόγο αυτό, η κυβέρνηση θα μπορούσε να εξετάσει την πληρωμή των αναδρομικών σε δόσεις, με στόχο να αποκαταστήσει τη δικαιοσύνη για τους συνταξιούχους, ενώ ταυτόχρονα να τηρηθούν οι δημοσιονομικοί στόχοι της χώρας.

Σύμφωνα με πληροφορίες, η απόφαση του Ανώτατου Ειδικού Δικαστηρίου για τα αναδρομικά αναμένεται να εκδοθεί στα μέσα Φεβρουαρίου. Εφόσον η απόφαση είναι θετική για τους συνταξιούχους, θα ανοίξει ο δρόμος για τις πληρωμές, οι οποίες αναμένονται να αφορούν όχι μόνο όσους έχουν προσφύγει στη Δικαιοσύνη, αλλά και άλλους συνταξιούχους που καλύπτονται από τις αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας ή του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

Άσχημη εξέλιξη με τον καφέ – Ανεβαίνει και άλλο η τιμή του

Οι πληρωμές των αναδρομικών αναμένονται για τέσσερις κύριες κατηγορίες συνταξιούχων:

1. Συνταξιούχοι του ιδιωτικού τομέα (ΙΚΑ, ΔΕΚΟ, τράπεζες κ.ά.) και του Δημοσίου (ΤΑΔΚΥ, ΤΕΑΠΟΚΑ, ΤΕΑΔΥ), οι οποίοι υπέστησαν περικοπές 11 μηνών στις επικουρικές συντάξεις και τα Δώρα. Τα ποσά επιστροφών για αυτήν την κατηγορία φτάνουν έως 4.000 ευρώ.
2. Συνταξιούχοι του Δημοσίου που υπέστησαν περικοπές από την Εισφορά Αλληλεγγύης για το διάστημα Φεβρουάριος 2017 – Δεκέμβριος 2018, οι οποίοι δικαιούνται αναδρομικά που φτάνουν έως και 8.500 ευρώ.
3. Επιζώντες σύζυγοι θανόντων συνταξιούχων του Δημοσίου, οι οποίοι έλαβαν μειωμένες συντάξεις χηρείας λόγω επανυπολογισμού, και οι οποίοι τώρα διεκδικούν επιστροφή των ποσών.
4. Συνταξιούχοι που υπέστησαν περικοπές στα Δώρα των κύριων και επικουρικών συντάξεων, οι οποίες κρίθηκαν αντισυνταγματικές, αλλά δεν είχαν υποβάλει προσφυγές.

Για τους 370.000 συνταξιούχους που έχουν ήδη καταθέσει προσφυγές, η πληρωμή των αναδρομικών είναι σχεδόν σίγουρη, ενώ για τους υπόλοιπους 800.000 συνταξιούχους, η κατάσταση παραμένει αβέβαιη. Η κυβέρνηση καλείται να αποφασίσει αν θα επιστραφούν τα αναδρομικά και στους υπόλοιπους, και αν ναι, σε ποιο ύψος.

Η τελική απόφαση του ΑΕΔ, η οποία αναμένεται τον Φεβρουάριο, θα κρίνει την τύχη των αναδρομικών και θα καθορίσει τις επόμενες κινήσεις της κυβέρνησης. Εάν η απόφαση είναι θετική, αναμένονται πληρωμές για τις αναδρομικές περικοπές επικουρικών και Δώρων, με τα ποσά να κυμαίνονται από 410 έως 4.004 ευρώ, ανάλογα με το Ταμείο στο οποίο ανήκουν οι συνταξιούχοι.

Η κυβέρνηση βρίσκεται σε δύσκολη θέση, καθώς καλείται να αποφασίσει αν θα αποδώσει τα αναδρομικά σε όλους τους συνταξιούχους ή μόνο σε εκείνους που έχουν προσφύγει στα δικαστήρια. Εφόσον αποφασιστεί να καλυφθούν και οι υπόλοιποι, το συνολικό κόστος μπορεί να ξεπεράσει τα 2 δισ. ευρώ, και η πληρωμή πιθανώς θα γίνει σε δόσεις.

Οι συνταξιούχοι, ωστόσο, ελπίζουν ότι η κυβέρνηση θα αναλάβει την ευθύνη και θα αποδώσει τα αναδρομικά σε όλους, αποκαθιστώντας τη δικαιοσύνη και κλείνοντας οριστικά το κεφάλαιο των μνημονιακών περικοπών.

ΤΑ ΑΝΑΔΡΟΜΙΚΑ 11 ΜΗΝΩΝ ΓΙΑ ΕΠΙΚΟΥΡΙΚΕΣ-ΔΩΡΑ ΑΝΑ ΤΑΜΕΙΟ ΓΙΑ ΣΥΝΤΑΞΙΟΥΧΟΥΣ ΠΡΙΝ ΑΠΟ ΤΙΣ 13 ΜΑΪΟΥ ΤΟΥ 2016

ΣΥΝΤΑΞΙΟΥΧΟΙ ΙΚΑ

ΣΥΝΤΑΞΙΟΥΧΟΙ ΔΗΜΟΣΙΟΥ

ΣΥΝΤΑΞΙΟΥΧΟΙ ΤΑΜΕΙΩΝ ΔΕΚΟ-ΤΡΑΠΕΖΩΝ

ΣΥΝΤΑΞΙΟΥΧΟΙ ΛΟΙΠΩΝ ΕΠΙΚΟΥΡΙΚΩΝ ΤΑΜΕΙΩΝ (*)

(*) Δικηγόρων, Μηχανικών, Χημικών, Εμποροϋπαλλήλων, Αρτοποιών κ.ά.

ΣΥΝΤΑΞΙΟΥΧΟΙ ΝΑΤ

Αναδρομικά: Επιστροφές έως 8.556 ευρώ από την ΕΑΣ σε συντάξεις του Δημοσίου [πίνακες]

Αναδρομικά που φτάνουν ως τις 8.556 ευρώ για τους συνταξιούχους των ειδικών μισθολογίων και ως 5.000 ευρώ για τους συνταξιούχους των υπόλοιπων κατηγοριών δικαιούνται περίπου 350.000 συνταξιούχοι του Δημοσίου από τις κρατήσεις της Εισφοράς Αλληλεγγύης Συνταξιούχων (ΕΑΣ), που βγήκε αντισυνταγματική για τη διετία 2017-2018 με αποφάσεις του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

Η πληρωμή των αναδρομικών αυτών βρίσκεται σε εξέλιξη, αλλά προς το παρόν αφορά σε συνταξιούχους του Δημοσίου που κερδίζουν τις επιστροφές με ατομικές προσφυγές στο Ελεγκτικό Συνέδριο, τις οποίες οι περισσότεροι άσκησαν μετά την πρώτη απόφαση που βγήκε το Φεβρουάριο του 2017 (η απόφαση Ελεγκτικού Συνεδρίου 244/2017).

Τις ίδιες επιστροφές δικαιούνται όμως και όσοι δεν προσέφυγαν στο Ελεγκτικό Συνέδριο, καθώς καλύπτονται από την αρχική απόφαση, που έκρινε ότι οι κρατήσεις που επιβάλλονταν στις συντάξεις του Δημοσίου ήταν αντισυνταγματικές διότι από αυτές χρηματοδοτούνταν τα ελλείμματα του ασφαλιστικού συστήματος, υποκαθιστώντας μέρος της κρατικής χρηματοδότησης.

Οι κρατήσεις της ΕΑΣ επιβάλλονται σε όσους λαμβάνουν μικτή κύρια σύνταξη ή άθροισμα κύριων συντάξεων άνω των 1.400 ευρώ μηνιαίως. Σύμφωνα μάλιστα με μία νέα απόφαση του 6ου Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου, αναδρομικά για το ίδιο διάστημα δικαιούνται και οι νέοι, μετά το 2016, συνταξιούχοι, εφόσον άσκησαν αγωγές ως και το 2021. Στις περιπτώσεις αυτές -με βάση την απόφαση 0695/2024 του 6ου Τμήματος του Ε.Σ.- τα αναδρομικά θα είναι για τη διετία 2017-2018 για αγωγές που ασκήθηκαν μέχρι το 2020, και για το 2018, εφόσον οι αγωγές ασκήθηκαν το 2021.

Οι επιστροφές ΕΑΣ, σύμφωνα με τους ενδεικτικούς πίνακες που επεξεργάστηκε και δημοσιεύει το ένθετο «Ασφάλιση και Συντάξεις», φτάνουν ως και 8.556 ευρώ, ανάλογα με τη μισθολογική κατηγορία όπου ανήκουν οι συνταξιούχοι.

Για παράδειγμα:

1. Συνταξιούχοι Ειδικών Μισθολογίων, όπου ανήκουν οι δικαστικοί, οι πανεπιστημιακοί, οι γιατροί ΕΣΥ κ.ά., οι οποίοι δεν έχουν κάνει προσφυγές, δικαιούνται αναδρομικά για 23 μήνες από την ΕΑΣ με ποσά από 3.335 ευρώ έως 8.556 ευρώ. Ενδεικτικά, σύμφωνα με τον σχετικό πίνακα, συνταξιούχος με αρχική μικτή σύνταξη 3.100 ευρώ και προ φόρου ποσό 1.828 ευρώ, έχει κράτηση ΕΑΣ 372 ευρώ και δικαιούται αναδρομικά 8.556 ευρώ από την ακύρωση των κρατήσεων για το διάστημα Φεβρουαρίου 2017-Δεκεμβρίου 2018.
2. Συνταξιούχοι απόστρατοι, που ανήκουν επίσης στα ειδικά μισθολόγια, δικαιούνται αναδρομικά έως 8.027 ευρώ. Σύμφωνα με τον σχετικό πίνακα, συνταξιούχος με αρχική μικτή σύνταξη 2.910 ευρώ και προ φόρου ποσό 1.734 ευρώ έχει κράτηση ΕΑΣ 349 ευρώ και δικαιούται αναδρομικά 8.027 ευρώ από την ακύρωση των κρατήσεων για το διάστημα Φεβρουαρίου 2017-Δεκεμβρίου 2018.
3. Πολιτικοί συνταξιούχοι του Δημοσίου (εκπαιδευτικοί, υπουργείων, δημόσιων οργανισμών, νοσοκομείων, δήμων κ.λπ.) δικαιούνται αναδρομικά από 575 ευρώ έως 5.037 ευρώ. Σύμφωνα με τον σχετικό πίνακα, συνταξιούχος με αρχική μικτή σύνταξη 2.435 ευρώ και προ φόρου ποσό 1.540 ευρώ έχει κράτηση ΕΑΣ 219 ευρώ και δικαιούται αναδρομικά 5.037 ευρώ. Ενώ συνταξιούχος με αρχική μικτή σύνταξη 1.865 ευρώ και προ φόρου ποσό 1.280 ευρώ έχει κράτηση ΕΑΣ 112 ευρώ και δικαιούται αναδρομικά 2.576 ευρώ.

Υπενθυμίζεται ότι από το 2019 και μετά η ΕΑΣ κρίθηκε συνταγματική στις συντάξεις, καθώς το ίδιο δικαστήριο (Ελεγκτικό Συνέδριο) έκρινε ότι με τον νόμο Κατρούγκαλου ο σκοπός της ΕΑΣ άλλαξε και πλέον οι κρατήσεις πηγαίνουν για τον λεγόμενο «κουμπαρά» των συντάξεων, το ΑΚΑΓΕ.

Αναδρομικά έχουν λαμβάνειν και οι χήρες του Δημοσίου που πήραν σύνταξη θανάτου από Μάιο του 2016 ως το 2019, καθώς πήραν το 50% από τη σύνταξη του θανόντος, αφού πρώτα επανυπολογίστηκε σε μικρότερο ποσό, ενώ σύμφωνα με απόφαση του 6ου Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου έπρεπε να πάρουν το 50% της αρχικής σύνταξης του θανόντος, που ήταν υψηλότερη από την επανυπολογισμένη σύνταξη!

Αναδρομικά πάνω από 5.000 ευρώ και για συντάξεις χηρείας

Με βάση την απόφαση 1038/2023 του Ε.Σ., που δικαίωσε προσφυγές χήρων αποστράτων, όλες οι συντάξεις χηρείας του Δημοσίου που απονεμήθηκαν στην τριετία 2016-2019 θα πρέπει να επανυπολογιστούν και να πάρουν το 50% της αρχικής σύνταξης του θανόντος και επί της νέας σύνταξης να γίνει η αύξηση του ποσοστού στο 70%, που ισχύει από το 2019 και μετά.

Οι χήρες δικαιούνται μηνιαίες αυξήσεις για αυτήν την τριετία με ποσά ως και 300 ευρώ και αναδρομικά πάνω από 5.000 ευρώ. Η απόφαση αφορά περίπου 15.000 συντάξεις χηρείας του Δημοσίου, αλλά για λόγους ίσης μεταχείρισης αφορά και τις συντάξεις χηρείας του ιδιωτικού τομέα για την επίμαχη τριετία 2016-2019, καθώς και σε αυτές πληρώθηκε το 50% της επανυπολογισμένης αντί της αρχικής σύνταξης των θανόντων συζύγων τους.

Υπενθυμίζεται ότι σύμφωνα με εγκύκλιο του ΕΦΚΑ (6/2/2018), στις συντάξεις χηρείας που εκδόθηκαν μετά τον Μάιο του 2016 για θανάτους παλαιών συνταξιούχων, το 50% αντιστοιχούσε στην επανυπολογισμένη σύνταξη του θανόντος, χωρίς να λαμβάνεται υπόψη η προκύπτουσα προσωπική διαφορά. Η χήρα, δηλαδή, έπαιρνε το 50% της εθνικής και ανταποδοτικής σύνταξης, ενώ η προσωπική διαφορά που ήταν συμπλήρωμα δεν έμπαινε στο 50%.

Με τον τρόπο που υπολογίστηκαν οι συντάξεις θανάτου, το ποσό που πήραν στην πραγματικότητα οι χήρες των αποστράτων αντιστοιχούσε στο 30% της αρχικής σύνταξης των θανόντων!

Για παράδειγμα:

*Σε σύνταξη θανόντος 1.758 ευρώ μικτά, η σύνταξη χηρείας βγήκε στα 592 ευρώ. Το ποσό ισοδυναμεί με το 33% και όχι με το 50%, γιατί η σύνταξη του θανόντος επανυπολογίστηκε με τον νόμο Κατρούγκαλου και μειώθηκε στα 1.184 ευρώ! Η χήρα δικαιώθηκε μεν με το 50%, αλλά επί του νέου ποσού των 1.184 ευρώ, και η σύνταξή της βγήκε στα 592 ευρώ. Με την απόφαση του Ελεγκτικού Συνεδρίου έπρεπε να πάρει το 50% της αρχικής σύνταξης των 1.758 ευρώ, δηλαδή δικαιούται σύνταξη χηρείας 879 ευρώ, με αναδρομική αύξηση κατά 287 ευρώ!

* Σε σύνταξη θανόντος 1.337 ευρώ μικτά από το Δημόσιο, η σύνταξη χηρείας βγήκε στα 426 ευρώ, δηλαδή σε ποσό που αντιστοιχεί στο 31% επί παλιού μικτού ποσού που είχε ο θανών! Ο λόγος είναι διότι η σύνταξη των 1.337 ευρώ επανυπολογίστηκε στα 853 ευρώ! Η χήρα δικαιώθηκε μεν με το 50%, αλλά επί του νέου ποσού των 853 ευρώ, και η σύνταξή της βγήκε στα 426 ευρώ. Με την απόφαση του Ελεγκτικού Συνεδρίου έπρεπε να πάρει 668 ευρώ (το 50% της αρχικής σύνταξης των 1.337 ευρώ) και δικαιούται αύξηση 242 ευρώ!

Τι αλλαγές σχεδιάζονται στις συντάξεις χηρείας;

Το υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης βρίσκεται σε αδιέξοδο με τις συντάξεις χηρείας, καθώς εφάρμοσε τον νόμο για περικοπές από το 70% στο 35% μόνον σε περίπου 5.000 χήρες ή χήρους του Δημοσίου και λόγω πολιτικού κόστους δεν έκανε τις ίδιες μειώσεις που προβλέπει ο νόμος σε περίπου 60.000 συνταξιούχους χηρείας από Ταμεία του ιδιωτικού τομέα. Επιπρόσθετα, μετά την ένταξη όλων των συντάξεων στο νέο Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα (ΟΠΣ) του ΕΦΚΑ, δεν επιβάλλονται νέες περικοπές σε καμία σύνταξη χηρείας που περνάει την τριετία. Το θέμα έγινε πλέον «γόρδιος δεσμός» και τώρα οι επιτελείς του υπουργείου μελετούν να απαλλάξουν όλες τις συντάξεις χηρείας από τις μειώσεις, και σε εκείνες που έγιναν (Δημόσιο) να επιστραφούν με αύξηση της ανταποδοτικής σύνταξης χηρείας από το 35% στο 70%.

ΚΕΡΔΙΣΜΕΝΟΙ

Οι συνταξιούχοι που κατέθεσαν προσφυγές έχουν «κλειδώσει» τα αναδρομικά και σε πολλές περιπτώσεις, ανάλογα με τον χρόνο της προσφυγής τους, θα τα πάρουν με αυξημένους τόκους. Οσοι, δε, είχαν την προνοητικότητα να κάνουν προσφυγή πριν βγουν οι αποφάσεις των δικαστηρίων (ΣτΕ, Ελεγκτικό Συνέδριο) δικαιούνται αναδρομικά 5ετίας.

ΧΑΜΕΝΟΙ

Στις συντάξεις χηρείας τα αναδρομικά και οι αυξήσεις δεν αφορούν τις μεταβιβάσεις συντάξεων λόγω θανάτου από συνταξιούχους που αποχώρησαν μετά τον Μάιο του 2016. Οι εν λόγω συνταξιούχοι χηρείας δεν καλύπτονται από την απόφαση του Ελεγκτικού Συνεδρίου, διότι οι αρχικές συντάξεις των θανόντων βγήκαν μετά το 2016, ενώ η απόφαση δικαιώνει συντάξεις χηρείας που βγήκαν μετά το 2016, αλλά οι θανόντες ήταν συνταξιούχοι πριν από το 2016.

Αναδρομικά ΕΑΣ για συνταξιούχους ειδικών μισθολογίων του Δημοσίου (*)

Αναδρομικά ΕΑΣ για απόστρατους (*)

Αναδρομικά ΕΑΣ για πολιτικούς συνταξιούχους του Δημοσίου (*)

(*) ΟΙ ΣΥΝΤΑΞΙΟΥΧΟΙ ΜΕ ΠΡΟΣΦΥΓΗ ΠΡΙΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΕΛΕΓΚΤΙΚΟΥ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥΝΤΑΙ ΑΝΑΔΡΟΜΙΚΑ 5ΕΤΙΑΣ

Συντάξεις χηρείας: Τι θα συμβεί με τις διακρίσεις και τις αδικίες στα ποσά για παλαιούς και νέους δικαιούχους

Συντάξεις χηρείας πολλών ταχυτήτων σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα έχει δημιουργήσει η εκκρεμότητα από τη μια με τις περικοπές που προβλέπει ο νόμος μετά την πρώτη τριετία, εφόσον οι δικαιούχοι παίρνουν και δική τους σύνταξη ή εργάζονται, και η διαφορετική αντιμετώπιση που ισχύει στις αποδιδόμενες συντάξεις χηρείας για δικαιούχους πριν και μετά τον  νόμο 4387/2016 (νόμος Κατρούγκαλου).

Στις συντάξεις χηρείας που απονεμήθηκαν μετά τον νόμο Κατρούγακλου και στις οποίες παρήλθε η πρώτη τριετία, οι περικοπές εφαρμόστηκαν μόνον στο Δημόσιο, ενώ στον ιδιωτικό τομέα δεν έχει εφαρμοστεί ο νόμος και πλέον εξετάζεται μια νέα ρύθμιση συνολικά για τις συντάξεις λόγω θανάτου, με μικρότερες περικοπές και μόνον στο ποσό της εθνικής σύνταξης.

Το τελευταίο διάστημα δε, που οι συντάξεις του Δημοσίου δεν πληρώνονται από το ΓΛΚ αλλά έχουν ενταχθεί στο Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα (ΟΠΣ) του ΕΦΚΑ, έχουν σταματήσει να γίνονται νέες περικοπές λόγω τριετίας σε συνταξιούχους με σύνταξη χηρείας.

Το θέμα των περικοπών στις συντάξεις χηρείας του Δημοσίου θίγει η Πανελλήνια Ομοσπονδία Πολιτικών Συνταξιούχων (ΠΟΠΣ) σε επιστολή που απέστειλε στις 15 Ιανουαρίου στον υφυπουργό Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, Π. Τσακλόγλου. Στην επιστολή αναφέρεται ότι για να μη βρεθούν να χρωστούν συντάξεις πολλών ετών «οι συνταξιούχοι χηρείας του Δημοσίου, κατά πλειοψηφία τουλάχιστον, έχουν υποβάλει αίτημα να γίνεται η προβλεπόμενη μείωση αμέσως μετά τη λήξη της πρώτης τριετίας». Αντί αυτού όμως, όπως επισημαίνεται στην επιστολή της ΠΟΠΣ, «οι αρμόδιες υπηρεσίες του ΕΦΚΑ συνεχίζουν να τους καταβάλλουν το 70% και μετά την τριετία και ζητούνται εκ των υστέρων, αφότου δηλαδή παρέλθει η τριετία, τα χρωστούμενα από τις συντάξεις χηρείας σε δόσεις με μηνιαία παρακράτηση των συντάξεων.

Οι αποφάσεις αυτές αφορούν και σε επιστροφή χρημάτων από οικογενειακά επιδόματα που συνέχισαν να καταβάλλουν οι υπηρεσίες του ΕΦΚΑ στους συνταξιούχους και μετά τον θάνατο των συζύγων τους και που τώρα ζητούνται πίσω με παρακράτηση 50 ευρώ κατ’ ελάχιστον από τη σύνταξη κάθε μήνα.

Μία από τις αποφάσεις αυτές που εστάλη σε συνταξιούχο με ημερομηνία 29/11/2024 δημοσιεύει σήμερα το ένθετο «Ασφάλιση και Συντάξεις».

Σύμφωνα με την απόφαση αυτή, ο συνταξιούχος ειδοποιείται από την αρμόδια Διεύθυνση Συντάξεων του ΓΛΚ ότι οφείλει να επιστρέψει σε δόσεις τα επιδόματα συζύγου που εκείνος συνέχισε να λαμβάνει ενώ η σύζυγός του απεβίωσε το 2020.

Το ποσό που του ζητείται είναι 1.579 ευρώ και θα του παρακρατείται κάθε μήνα η ανάλογη δόση από τη σύνταξη.

Σύμφωνα με τη νομοθεσία του Δημοσίου, όταν πρόκειται για επιστροφή αχρεωστήτως καταβληθεισών παροχών παρακρατείται το 1/10 της σύνταξης κάθε μήνα, εφόσον η σύνταξη είναι μέχρι τα 1.000 ευρώ, και το 1/6 για το τμήμα της σύνταξης που υπερβαίνει τα 1.000 ευρώ.

Το ποσό που παρακρατείται κάθε μήνα είναι τουλάχιστον 50 ευρώ.

Στην επιστολή της για να τη ρύθμιση του ζητήματος των παρακρατούμενων ποσών από τις συντάξεις χηρείας, η ΠΟΠΣ υπέβαλε και προτάσεις  προς το υπουργείο με  τρεις εναλλακτικές δυνατότητες, που είναι οι εξής:

1. Σε περίπτωση που ο κληρονόμος συνταξιούχος δεν εργάζεται ή δεν παίρνει άλλη σύνταξη, να απονέμεται σε αυτόν το 100% της σύνταξης του αποβιώσαντος συζύγου εφ’ όρου ζωής.
2. Σε περίπτωση που ο κληρονόμος χήρος/-α εργάζεται ή λαμβάνει άλλη σύνταξη εξ ιδίου δικαιώματος, να κληρονομεί το 70% του αποβιώσαντος εφ’ όρου ζωής.
3. Να δικαιούται ο κληρονόμος να επιλέξει ποια από τις δύο συντάξεις θα κρατήσει ως πρώτη και ποια ως δεύτερη.

Οι δικαιούχοι πριν από το 2016

Στους δε συνταξιούχους που πήραν σύνταξη χηρείας πριν από τον νόμο Κατρούγκαλου, υπάρχει διαφορετική αντιμετώπιση αν προέρχονται από το Δημόσιο, καθώς το ποσοστό που παίρνουν οι επιζώντες σύζυγοι, εφόσον οι ίδιοι είναι συνταξιούχοι του Δημοσίου, πέφτει εξαρχής στο 25% της σύνταξης του θανόντος. Αν ο επιζών δεν είναι συνταξιούχος του Δημοσίου, τότε σε περίπτωση που δικαιωθεί με σύνταξη χηρείας παίρνει το 70% και αν λαμβάνει ήδη και δική του σύνταξη, τότε εξαρχής καλείται να επιλέξει τη μικρότερη από τις δύο συντάξεις που θα μειωθεί κατά 50%. Διαφορετικό καθεστώς ισχύει και στις συντάξεις θανάτου του ΟΓΑ, καθώς ο επιζών σύζυγος παίρνει το 50% της σύνταξης του θανόντος και αν υπάρχουν ανήλικα τέκνα ή παιδιά που δικαιούνται μερίδιο από τη σύνταξη, τότε καταβάλλεται το υπόλοιπο 50% της σύναξης του θανόντος.

Πότε δεν μπορεί να ζητήσει την επιστροφή χρημάτων ο ΕΦΚΑ;

Εξαιρούνται από την επιστροφή χρημάτων οι συνταξιούχοι που αποδεικνύουν ότι θα περιέλθουν σε δυσμενή  οικονομική θέση εφόσον έλαβαν τις παροχές καλόπιστα και όχι με δόλο. Με πρόσφατη απόφασή του το Συμβούλιο της Επικρατείας ανοίγει τον δρόμο ακύρωσης των απαιτήσεων του ΕΦΚΑ εις βάρος συνταξιούχων για επιστροφές χρημάτων από συντάξεις ή επιδόματα που συνέχισαν να τους καταβάλλονται χωρίς να τα δικαιούνται! Η απόφαση του ΣτΕ με αριθμό 2137/2024, την οποία αποκάλυψε ο «Ελεύθερος Τύπος» με το σκεπτικό που παραθέτει, μπορεί να ακυρώσει όλες οι ποινές  που εκκρεμούν για την επιστροφή συντάξεων χηρείας που συνεχίζουν να καταβάλλονται χωρίς  περικοπή μετά την πρώτη τριετία, καθώς οι συνταξιούχοι χηρείας δικαιούνται να επικαλεστούν, πρώτον, ότι έλαβαν τις παροχές καλόπιστα και, δεύτερον, ότι αν τους  ζητηθούν τα χρήματα, θα περιέλθουν σε δυσμενή οικονομική θέση!