Αξονικές τομογραφίες: Υπεύθυνες για το 5% των καρκίνων κάθε χρόνο

Οι αξονικές τομογραφίες αποτελούν ένα από τα πιο διαδεδομένα εργαλεία της σύγχρονης ιατρικής διάγνωσης. Παρότι σώζουν ζωές, νέα στοιχεία δείχνουν ότι η εκτεταμένη και συχνά αχρείαστη χρήση τους μπορεί να έχει και αρνητικές συνέπειες για τη δημόσια υγεία. Σύμφωνα με νέα μελέτη του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας στο Σαν Φρανσίσκο (UCSF), η έκθεση στην ιονίζουσα ακτινοβολία που προκαλείται από τις αξονικές τομογραφίες μπορεί να ευθύνεται για το 5% όλων των νέων περιπτώσεων καρκίνου κάθε χρόνο – ποσοστό σαφώς υψηλότερο από τις προηγούμενες εκτιμήσεις.

Αξονικές τομογραφίες: Υπεύθυνες για το 5% των καρκίνων κάθε χρόνο

Σύμφωνα με τα ευρήματα των επιστημόνων του UCSF, οι αξονικές τομογραφίες ενδέχεται να συνδέονται με περίπου 103.000 νέες περιπτώσεις καρκίνου ετησίως μόνο στις Ηνωμένες Πολιτείες, ως συνέπεια των 93 εκατομμυρίων εξετάσεων που πραγματοποιήθηκαν στη χώρα το 2023. Η εκτίμηση αυτή είναι τρεις έως τέσσερις φορές υψηλότερη σε σύγκριση με τις προηγούμενες αναλύσεις, γεγονός που προκαλεί προβληματισμό στην ιατρική κοινότητα.

Η μελέτη, η οποία δημοσιεύθηκε στο περιοδικό JAMA Internal Medicine, επισημαίνει ότι η πιθανότητα εμφάνισης καρκίνου είναι ιδιαίτερα αυξημένη για τα βρέφη, τα παιδιά και τους εφήβους – με τον κίνδυνο να είναι δέκα φορές μεγαλύτερος για όσους υποβλήθηκαν σε αξονική τομογραφία πριν συμπληρώσουν το πρώτο έτος ζωής.

Η επικεφαλής της έρευνας, Δρ. Ρεμπέκα Σμιθ-Μπάιντμαν, υπογραμμίζει ότι παρότι οι αξονικές αποτελούν πολύτιμο διαγνωστικό εργαλείο, οι παρενέργειες της ακτινοβολίας τους παραμένουν σε μεγάλο βαθμό αδιευκρίνιστες και συχνά αγνοούνται. Η ίδια τονίζει ότι η έκθεση αυτή μπορεί να συγκριθεί, ως παράγοντας κινδύνου για καρκίνο, με το αλκοόλ και την παχυσαρκία.

Η μελέτη ανέδειξε ότι οι περισσότεροι ενήλικες που διατρέχουν κίνδυνο είναι ηλικίας 50 έως 59 ετών, ενώ οι συχνότεροι τύποι καρκίνου που αποδίδονται στις αξονικές είναι του πνεύμονα, του παχέος εντέρου, της ουροδόχου κύστης, του μαστού και η λευχαιμία. Στα παιδιά, πιο συχνές ήταν οι περιπτώσεις καρκίνου του θυρεοειδούς, του πνεύμονα και του μαστού.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

Κύστη στα νεφρά: Πότε είναι ακίνδυνη και πότε χρίζει προσοχής

Ανησυχία προκαλεί επίσης η μεγάλη ποικιλία δόσεων ακτινοβολίας που χρησιμοποιούνται ανάλογα με τον πάροχο της εξέτασης, με ορισμένους ασθενείς να λαμβάνουν υπερβολικές ποσότητες, χωρίς να είναι απαραίτητο.

Η Δρ. Μαλίνι Μαχέντρα, παιδίατρος και συν-συγγραφέας της μελέτης, υπογραμμίζει τη σημασία της σωστής ενημέρωσης των οικογενειών, ώστε να μπορούν να λάβουν πιο τεκμηριωμένες αποφάσεις σχετικά με την υποβολή των παιδιών τους σε αξονικές τομογραφίες.

Οι ερευνητές ζητούν αναθεώρηση των κατευθυντήριων οδηγιών σχετικά με τη χρήση αξονικών εξετάσεων, προτείνοντας είτε τον περιορισμό τους σε περιπτώσεις πραγματικής ανάγκης είτε τη χρήση τεχνικών χαμηλότερης ακτινοβολίας. Ο στόχος, όπως λένε, είναι απλός: λιγότερες περιττές αξονικές, λιγότεροι καρκίνοι, περισσότερες ζωές που σώζονται.