Η COVID-19 «έκοψε» τη ζωή των Ελλήνων – Τι αναφέρει μελέτη

Σε μια εποχή όπου η ιατρική γνώση, οι καινοτόμες θεραπείες και η πρόσβαση στην πληροφόρηση υπόσχονται μακρύτερη και ποιοτικότερη ζωή, τα δεδομένα αποκαλύπτουν μια ανησυχητική αλήθεια: η πανδημία της COVID-19 όχι μόνο ανέτρεψε αυτή την υπόσχεση, αλλά στην περίπτωση της Ελλάδας, άφησε πίσω της το βαρύτερο αποτύπωμα σε όλη την Ευρώπη. Η χώρα μας, σύμφωνα με μεγάλη ευρωπαϊκή μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό The Lancet Public Health, σημείωσε τη μεγαλύτερη μείωση στο προσδόκιμο ζωής μεταξύ 2019 και 2021.

Μια δεκαετία επιβράδυνσης πριν τον COVID-19

Η μελέτη, με επικεφαλής επιστήμονες του Πανεπιστημίου East Anglia και συμμετοχή Ελλήνων ερευνητών, ανέλυσε δεδομένα από 20 ευρωπαϊκές χώρες για την περίοδο 1990-2021. Όπως δείχνουν τα στοιχεία, από το 1990 ως το 2011 υπήρχε σταθερή βελτίωση του προσδόκιμου ζωής λόγω μείωσης των θανάτων από καρδιαγγειακά νοσήματα και καρκίνους. Ωστόσο, από το 2011 κι έπειτα, αυτή η πρόοδος άρχισε να φρενάρει – και τελικά, η πανδημία του κορονοϊού αποτέλεσε το τελειωτικό χτύπημα.

Ελλάδα: Ο πιο ευάλωτος κρίκος της Ευρώπης

Με μείωση 0,61 ετών (περίπου 7 μήνες) στο προσδόκιμο ζωής κατά την πανδημία, η Ελλάδα βρέθηκε στην κορυφή της αρνητικής λίστας. Ο καθηγητής Δημόσιας Υγείας Νίκολας Στιλ, επικεφαλής της μελέτης, εξήγησε ότι η χώρα μας μπήκε στην πανδημία με ήδη χαμηλό προσδόκιμο – μόλις 81,19 έτη το 2019 – και με πληθυσμό που παρουσίαζε αυξημένους παράγοντες κινδύνου όπως η παχυσαρκία, η υπέρταση και η κακή διατροφή.

Καρκίνος: Ο «σιωπηλός δολοφόνος» της πανδημίας

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

Κύστη στα νεφρά: Πότε είναι ακίνδυνη και πότε χρίζει προσοχής

Ειδικά στην Ελλάδα, ο καρκίνος αναδείχθηκε ως παράγοντας-κλειδί στη μείωση του προσδόκιμου ζωής την περίοδο της COVID-19, κάτι που δεν παρατηρήθηκε στον ίδιο βαθμό σε άλλες χώρες. Η καθυστέρηση στη διάγνωση και η περιορισμένη πρόσβαση σε εξειδικευμένες θεραπείες έπαιξαν σημαντικό ρόλο, σύμφωνα με τον καθηγητή Απόστολο Μπελούκα.

Ενώ χώρες όπως η Νορβηγία, η Ισλανδία και η Σουηδία διατήρησαν ή και αύξησαν το προσδόκιμο ζωής ακόμη και μέσα στην πανδημία, η Ελλάδα παρουσίασε εικόνα συστημικής αδυναμίας. Το 2023, σύμφωνα με τη Eurostat, το προσδόκιμο ζωής στη χώρα μας ανέκαμψε στα 81,8 έτη – μια θετική εξέλιξη, αλλά όχι αρκετή για να καλύψει το χαμένο έδαφος.

Το ζητούμενο: Επενδύσεις στην πρόληψη και στο ΕΣΥ

Όπως τονίζουν οι ειδικοί, τα διδάγματα της πανδημίας πρέπει να οδηγήσουν σε άμεσες και ουσιαστικές παρεμβάσεις. Η Καρολίνα Ακινόσογλου, λοιμωξιολόγος και αναπληρώτρια καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο Πατρών, υπογράμμισε την ανάγκη πολυεπίπεδης προσέγγισης που να περιλαμβάνει πρόληψη, κοινωνική στήριξη και ενίσχυση της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας.

Όπως είναι πασιφανές η Ελλάδα πλήρωσε βαρύ τίμημα στην πανδημία – όχι μόνο σε απόλυτους αριθμούς, αλλά και σε χρόνια ζωής. Η μελέτη αποδεικνύει ότι η ανθεκτικότητα ενός συστήματος υγείας και η συνολική υγεία του πληθυσμού παίζουν καθοριστικό ρόλο στην επιβίωση σε περιόδους κρίσης. Η επόμενη πρόκληση είναι να μετατραπεί αυτή η εμπειρία σε ευκαιρία για μακροπρόθεσμη αναβάθμιση του εθνικού συστήματος υγείας και των πολιτικών δημόσιας υγείας.