Προ των πυλών η «βόμβα» του δημογραφικού για τις συντάξεις

Ο λόγος για αυτό είναι ότι μία από τις σοβαρές συνέπειες του δημογραφικού προβλήματος είναι η αναλογία συνταξιούχων προς ασφαλισμένους, η οποία σήμερα είναι 1 προς 1,66, αλλά σε 15 χρόνια αναμένεται να μειωθεί στο 1 προς 1,25.

Αυτό σημαίνει ότι, ενώ σήμερα για κάθε 100 συνταξιούχους υπάρχουν 166 ασφαλισμένοι που συνεισφέρουν μέσω των εισφορών τους, το 2040 για κάθε 100 συνταξιούχους θα αντιστοιχούν μόλις 125 ασφαλισμένοι που θα καλύπτουν τις συντάξεις τους.

Διεθνείς οργανισμοί, όπως η Eurostat, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και ο ΟΟΣΑ, προειδοποιούν την κυβέρνηση για τις επικείμενες συνέπειες του δημογραφικού. Οι μελέτες τους καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης θα πρέπει να αυξηθούν, καθώς από το 2027 θα συνδέονται με το προσδόκιμο ζωής και θα προσαρμόζονται κάθε τρία χρόνια, ανάλογα με τις αυξήσεις του προσδόκιμου ζωής μετά το 65ο έτος. Ειδικότερα, το προσδόκιμο ζωής στα 65 για τους άνδρες αναμένεται να αυξηθεί από τα 18,7 χρόνια το 2022 σε 23,9 χρόνια το 2070, ενώ για τις γυναίκες από τα 21,7 χρόνια σε 26,7 χρόνια.

Ήδη παρατηρείται κύμα φυγής προς τη σύνταξη, καθώς πολλοί αναμένουν τις αλλαγές που ενδέχεται να επέλθουν το 2027 με την αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης. Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία του ΕΦΚΑ, τον Ιούλιο του 2024 είχαν υποβληθεί 18.216 νέες αιτήσεις συνταξιοδότησης, ενώ το σύνολο των αιτήσεων για το πρώτο επτάμηνο του 2024 είχε φτάσει τις 117.650. Η εκτίμηση είναι ότι μέχρι το τέλος του 2024, οι αιτήσεις θα ξεπεράσουν τις 200.000.

Το 2023, για το αντίστοιχο επτάμηνο, είχαν υποβληθεί 111.264 αιτήσεις, ενώ για όλο το έτος είχαν φτάσει τις 190.368 αιτήσεις για συντάξεις λόγω γήρατος, αναπηρίας ή θανάτου. Επισημαίνεται ότι το 2026 θα γίνει εκ νέου αξιολόγηση των ηλικιών «εξόδου» στη σύνταξη, και αν ο «αλγόριθμος» που συνδέει το προσδόκιμο ζωής μετά τα 65 με τα όρια ηλικίας δείξει ότι πρέπει να γίνουν αλλαγές, τότε από το 2027 τα όρια συνταξιοδότησης ενδέχεται να τροποποιηθούν.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

Έχεις αυτό το εισόδημα; Θα σε ελέγξει η Εφορία

Από το 2027, η δυνατότητα συνταξιοδότησης θα εξαρτάται από την ηλικία και τα χρόνια ασφάλισης, με τις επιλογές να παραμένουν στα 62 με 40 χρόνια ή στα 67 με τουλάχιστον 15 χρόνια ασφάλισης μέχρι το 2026. Από το 2027 και μετά, η κατάσταση θα εξαρτάται από το προσδόκιμο ζωής, και ενδέχεται να υπάρξουν αυξήσεις στα όρια ηλικίας.

Οι αλλαγές στα όρια ηλικίας θα είναι αυτόματες, καθώς ο ασφαλιστικός νόμος 3863 του 2010 προβλέπει ότι η ηλικία συνταξιοδότησης θα αυξάνεται αν αυξάνεται το προσδόκιμο ζωής μετά το 65ο έτος. Μέχρι σήμερα δεν χρειάστηκε να γίνει καμία προσαρμογή, καθώς τα όρια ηλικίας είχαν ήδη ανέβει στα 62 και 67 (από 60 και 65), ενώ η πανδημία είχε σταθεροποιήσει το προσδόκιμο ζωής, αποτρέποντας νέες αλλαγές.