Συναγερμός για το ελαιόλαδο: Ανησυχητικά ευρήματα σε νέα μελέτη

Σύμφωνα με τα αποτελέσματά της, πολυάριθμα δείγματα ελαιολάδου που πωλούνται στο εμπόριο βρέθηκαν να περιέχουν επικίνδυνες για τον άνθρωπο χημικές ενώσεις, όπως βιομηχανικούς πλαστικοποιητές και υπολείμματα πετρελαϊκών παραγώγων. Οι ουσίες αυτές είναι γνωστές για την τοξικότητά τους και ενδέχεται να επιβαρύνουν σοβαρά την ανθρώπινη υγεία, εφόσον καταναλώνονται τακτικά μέσω της διατροφής.

Τι αποκάλυψε η έρευνα

Το περιοδικό «60 Millions de consommateurs», με μακρά παράδοση σε θέματα προστασίας των καταναλωτών, διεξήγαγε εκτεταμένες αναλύσεις σε 22 δείγματα εξαιρετικά παρθένου ελαιόλαδου που διατίθενται σε σούπερ μάρκετ και καταστήματα της Γαλλίας. Το αποτέλεσμα ήταν σοκαριστικό: σε όλα τα ελαιόλαδα εντοπίστηκαν χημικά κατάλοιπα που θεωρούνται απειλή για τη δημόσια υγεία.

Όπως εξήγησε η Πατρίτσια Χαιροπούλου, εκπρόσωπος του περιοδικού, στο τηλεοπτικό δίκτυο BFMTV, τα δείγματα που εξετάστηκαν ήταν αποκλειστικά ελαιόλαδα που προέρχονται από μηχανική επεξεργασία του ελαιόκαρπου, χωρίς χρήση χημικών. Ωστόσο, αυτό δεν στάθηκε αρκετό για να αποτρέψει τη μόλυνσή τους, καθώς όλες οι φιάλες παρουσίαζαν ίχνη πλαστικοποιητών και υδρογονανθράκων – ουσιών που δεν έχουν καμία θέση σε τρόφιμα ανθρώπινης κατανάλωσης.

Χημικά ευρήματα με σοβαρές επιπτώσεις

Οι πλαστικοποιητές, γνωστοί και ως φθαλικοί εστέρες, προστίθενται συνήθως στα πλαστικά προϊόντα για να αυξήσουν την ευκαμψία τους. Είναι, όμως, και ενδοκρινικοί διαταράκτες, με την ικανότητα να επηρεάζουν ορμονικά συστήματα στον ανθρώπινο οργανισμό και να συνδέονται με δυσλειτουργίες του αναπαραγωγικού, του ανοσοποιητικού και του ενδοκρινικού συστήματος. Στην παρούσα έρευνα, εντοπίστηκαν σε πολλές ετικέτες ελαιολάδου, σε συγκεντρώσεις που προκαλούν προβληματισμό.

Παράλληλα, βρέθηκαν υδρογονάνθρακες MOSH (κορεσμένοι) και MOAH (αρωματικοί), οι οποίοι προέρχονται από επεξεργασία πετρελαίου. Ιδιαίτερα οι MOAH είναι γνωστοί για την καρκινογόνο δράση τους, σύμφωνα με επιστημονικές μελέτες. Ορισμένα δείγματα περιείχαν μέχρι και 10 mg/kg MOAH – τιμή πέντε φορές μεγαλύτερη από το όριο ασφαλείας που έχει θεσπιστεί από ευρωπαϊκούς κανονισμούς.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

Καιρός: Βγήκε η πρόβλεψη Καλλιάνου – Τι έρχεται την Πέμπτη 5/6

Πώς φτάνουν αυτές οι ουσίες στο λάδι μας

Η ύπαρξη αυτών των βλαβερών συστατικών στα ελαιόλαδα δεν είναι αποτέλεσμα κακής παραγωγής μόνο, αλλά κυρίως αποτέλεσμα ανεπαρκών ελέγχων σε κρίσιμα στάδια της διαδικασίας παραγωγής. Η μόλυνση μπορεί να ξεκινήσει ήδη από το σημείο της συγκομιδής, όταν ο καρπός έρχεται σε επαφή με μηχανήματα που έχουν υπολείμματα λαδιού κινητήρων ή άλλων λιπαντικών.

Κατά την έκθλιψη και μεταφορά του ελαιολάδου, η χρήση σωλήνων, δοχείων ή δεξαμενών από μη εγκεκριμένα υλικά μπορεί να οδηγήσει σε περαιτέρω επιμόλυνση. Ειδικά πλαστικά μέρη ή φθαρμένος εξοπλισμός μπορεί να απελευθερώσουν φθαλικές ενώσεις μέσα στο προϊόν, μεταφέροντας ουσίες οι οποίες διατηρούνται ακόμα και μετά την εμφιάλωση.

Πώς αντιδρά η αγορά και τι απαιτείται

Τα αποτελέσματα της συγκεκριμένης μελέτης δεν άφησαν αδιάφορους ούτε τους επιστήμονες ούτε τους καταναλωτές. Η δημοσίευση των στοιχείων έχει ήδη κινητοποιήσει οργανώσεις υπέρ της διατροφικής ασφάλειας, που ζητούν την άμεση αυστηροποίηση των κανόνων που διέπουν την παραγωγή και διακίνηση του ελαιόλαδου.

Αρμόδιοι φορείς και επαγγελματικοί σύλλογοι πιέζουν για τη θέσπιση ειδικών πρωτοκόλλων ελέγχου που θα εγγυώνται ότι τα προϊόντα φθάνουν στον καταναλωτή απαλλαγμένα από χημικούς ρύπους. Η ενίσχυση της διαφάνειας σε όλη την εφοδιαστική αλυσίδα του ελαιολάδου –από το χωράφι μέχρι το ράφι– θεωρείται πλέον επιβεβλημένη.

Πού οδηγεί αυτή η αποκάλυψη

Η συγκεκριμένη μελέτη φωτίζει μια συχνά αόρατη πλευρά της παραγωγής ελαιολάδου, που συνδέεται με την έλλειψη επαρκούς εποπτείας και τη χρήση ακατάλληλων υλικών κατά την καλλιέργεια και επεξεργασία. Ενώ το ελαιόλαδο είναι διεθνώς αναγνωρισμένο για την υψηλή του διατροφική αξία και θεωρείται θεμέλιο της μεσογειακής διατροφής, αυτές οι αποκαλύψεις έρχονται να κλονίσουν την εμπιστοσύνη των καταναλωτών.

Παρ’ όλα αυτά, η ενημέρωση γύρω από τους κινδύνους αυτούς και η ανάδειξή τους στη δημόσια σφαίρα αποτελούν σημαντικό βήμα προς τη βελτίωση της ποιότητας και την προστασία της υγείας του κοινού. Η πίεση από καταναλωτές, ειδικούς και φορείς μπορεί να επιταχύνει τη λήψη μέτρων που θα εξασφαλίσουν ότι το ελαιόλαδο που φτάνει στα τραπέζια μας είναι πραγματικά αγνό και ωφέλιμο.